كليدواژه :
فرايندهاي مديريت , هدف مديريت , نظريه تشكيك , سطوح مديريت اسلامي , مديريت اسلامي
چكيده فارسي :
ارائه تعاريف متعدد از مفهوم «مديريت اسلامي» با رويكردهاي مختلفي چون حِكمي، فقهي و اخلاقي، نوعي تشتت مفهومي ايجاد كرده است. قائل نشدن تفاوت ميان اين رويكردها و يا مسكوت ماندن آن براي سبك مديريتي كه علاوه بر معيار مطروحه در يك تلقي حداقلي، معيارها و ارزش‌هاي بيشتري را مبناي عمل قرار مي‌دهد از يك سو، و اسلامي ندانستن عمل مديريتي كه خارج از محدوده مضيق تعريف شده در رويكرد ديگري بوده از ديگر سو، مسئله مهمي را پيش روي انديشه‌ورزان اين عرصه قرار داده است. آيا مي‌توان مفهومي مشكك از مديريت اسلامي ارائه داد تا تلقي‌هاي مختلف را در خود جاي دهد؟ اين مفهوم، چه سطوح و مشخصاتي دارد؟ در اين مقاله، با استفاده از روش تحليلي- توصيفي ابتدا مفهوم مديريت، واكاوي شده و سپس نقطه تلاقي آن با مكتب اسلام (هدف و فرايند)، به دست آمده است. سپس با بررسي حالات مختلفي كه اين دو با اسلام پيدا مي‌كنند، مشخص شد كه بين دو حالتي كه مديريت و اسلام در تطابق و تعارض هستند، حالات مختلف ديگري نيز حاصل مي‌شود. اسلامي‌ترين سطح مديريت اسلامي، زماني محقق مي‌شود كه هدف، فرايندها و تمركز مديريت، منطبق با هدف مكتبي اسلام، ارزش‌هاي آن و برونداد مطلوب باشند. هرچقدر اين سه بعد، انطباق كمتري با اسلام پيدا مي‌كنند، از درجه اسلاميت مديريت كاسته و به درجه عدم اسلاميت، افزوده مي‌شود؛ تا جايي كه هر سه بُعد مذكور، نهتنها در مغايرت بلكه در تعارض با اسلام قرار مي‌گيرند. نظريات رايج علم مديريت نيز بسته به اينكه چه نسبتي با هدف مكتبي و ارزش‌هاي اسلام برقرار مي‌كنند، در پيوستار مديريت اسلامي و غيراسلامي قرار مي‌گيرند. در نتيجه، داوري درباب اسلاميت علم مديريت، منوط به بررسي تفصيلي است و به نحو يك‌پارچه نمي‌توان آن را كاملاً اسلامي يا غيراسلامي دانست.
چكيده لاتين :
Providing various definitions of the concept of "Islamic management" with various approaches such as Philosophical, jurisprudence and ethics has created a conceptual dispersal. Not distinguishing between these approaches or hiding this issue for a managerial style that, in addition to the criteria proposed in a minimalistic sense, provides the basis for more criteria and values On the one hand, not Islamic managerial practice that out of Defined tight scope in another approach on the other hand, has put an issue to the scholars of this field. Is it possible to impose a gradation conception of Islamic management to accommodate different views? What is the concept, its level and specification? In this article, first by using the analytical-descriptive method, the concept of management is analyzed and then the point of its intersection with the school of Islam (goal and process) is obtained. Then, by examining the different situations that these two, find with Islam, it became clear that different situations arise between situations in which management and Islam are in match and conflict. The most Islamic level of Islamic management is realized when the goal, processes and Management focus are consistent with the school's purpose of Islam, its values and desired outcomes. These three dimensions, if less consistent with Islam, are reduced to the degree of Islamic management and extend the degree of lack of Islam, To the extent that all three dimensions are not only contradictory but conflict with Islam. The common theory of management science are in the continuum of Islamic and non-Islamic management, depending on what they relate to the school's purpose and Islamic values. Consequently, the judgment about Islamicness of management science is subject to detailed examination and cannot be considered as totally Islamic or un-Islamic.
