متن‌شناسي طنز (با تعريف «طنز» براساس نظريات ادبي معاصر)

موضوع و هدف اين مقاله رسيدن به تعريفي از طنز به عنوان نوعي ادبي است تا بتوان به استناد آن طنز بودن متني ادبي را بشناسيم. بر مبناي نظريات ادبي معاصر بويژه نظريات خواننده محور، تعريفي تازه از طنز داده شده است: »طنز، متني ادبي است كه كنش آن، ايجاد تقابل بين »مفاهيم ادراكي خواننده از متن « با »الگوهاي ذهني خواننده « است «. اين تعريف به عنوان مبناي تشخيص متون طنز از ديگر متون مي‌تواند مورد استفاده قرار گيرد؛ بر اين اساس نمونه‌هايي از طنزها در متون مختلف (قرآن مجيد، شاهنامه، رباعيات خيام، اشعاري از شاملو و شفيعي كدكني) تحليل شده است. هم‌چنين بر مبناي اين تعريف، نشان داده شده كه بعضي از نمونه‌هايي كه در كتابها يا مقالات مختلف، طنز معرفي شده‌است، مصداق طنز به عنوان نوعي بيان ادبي نيست.