عنوان مقاله :
جايگاه حفاظتي گياه بنگ‌دانه Hyoscyamus malekianus
پديد آورندگان :
اجني، يوسف مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، تهران، ايران , درودي، هادي مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي بلوچستان (ايرانشهر) - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - بخش تحقيقات جنگل و مرتع، ايرانشهر، ايران , جم زاد، زيبا مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، تهران، ايران , جليلي، عادل مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، تهران، ايران
كليدواژه :
در بحران انقراض , محدوده حضور , رويشگاه صخره اي , انحصاري
چكيده فارسي :
بنگ‌دانه Hyoscyamus malekianus Parsa گونه‌اي علفي، چندساله و صخره‌زي متعلق به تيره سيب‌زميني (Solanaceae) است. ويژگي‌هاي شاخص گونه شامل فرم رويشي كوتاه، گلآذين خوشه و دمگل‌هاي نسبتا بلند مي‌باشد. اين گونه در جنوب شرقي ايران در دامنه‌هاي صخره‌اي كوه تفتان در استان سيستان و بلوچستان (جنوب شرق ايران)، رويش دارد. در اين تحقيق، وضعيت حفاظتي بنگ‌دانه براساس اتحاديه بين المللي حفاظت از طبيعت (IUCN) و با استفاده از سه معيار اصلي ميزان حضور (EOO)، سطح تحت اشغال(AOO) و اندازه جمعيت بررسي شد. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد اين گونه داراي جمعيت‌هاي محدود بوده و عمدتا در مناطق صخره‌اي با شيب تند رويش دارد. مقدار ميانگين سطح اشغال و ميزان حضور به‌ترتيب حدود 5/0 و 40 كيلومتر مربع مي‌باشد. بر اساس معيارهاي IUCN ، اين گونه در گروه بحران انقراض (CR) قرار مي‌گيرد. با وجود سمي بودن و دور از دسترس بودن گياه براي احشام در شيب هاي تند، رويشگاه‌هاي كوچك اين گونه به‌طور جدي توسط احشام در معرض خطر قرار دارند. جهت حفاظت از گونه، اقدامات مناسب بايد انجام شود.
چكيده لاتين :
Hyoscyamus malekianusis a perennial herbaceous and saxicolous species. It belongs to the Solanaceae family. It is characterized by dwarf habit, racemose inflorescence and rather long pedicels. This species grows in cervices of rocks on slopes of M. Taftan, Sistan and Baluchestan, SE Iran. In the present study, the conservation status of H. malekianus is assessed based on IUCN criteria including the area of occupancy (AOO), the extent of occurrence (EOO), and the size of populations. The results showed that this species had restricted populations, which are growing mainly in rocky areas with deep slopes. The mean average values of AOO and EOO were about 0.5 and 40 square kilometer, respectively. According to the criteria of the International union for Conservation of Nature (IUCN), H. malekianus is classified as a critically endangered species (CR). Regardless of being toxic and inaccessible for livestock on steep slopes, its small habitats are a transit point for livestock and are seriously endangered. To conserve this species, conservation programs are urgently needed.
عنوان نشريه :
طبيعت ايران
