عنوان مقاله :
درآمدي بر ارزش‌باري تكنولوژي از منظر حكمت اسلامي
پديد آورندگان :
محدّث، عليرضا دانشگاه باقرالعلوم عليه السلام، قم، ايران
كليدواژه :
فلسفة تكنولوژي , فلسفة تكنولوژي , ارزش‌باري تكنولوژي , عليت غايي , حكمت اسلامي
چكيده فارسي :
مسئلة مداخلة ارزش‌ها در پيدايش تكنولوژي پس از انقلاب صنعتي به‌تدريج در كانون توجه فيلسوفان تكنولوژي قرار گرفت. در مقالة پيش‌رو، مسئلة مذكور به‌روش تحليلي ـ عقلي و از راه تحليل علل اربعه و توجه به ارتباط دروني هر يك از اين علل با يكديگر و تشريح جايگاه ممتاز عليت غايي در ميان علل اربعه و الزامات آن در ارزش‌باري مصنوعات تكنيكي و تفكيك مرزهاي هستي‌شناختي اشياي طبيعي از مصنوعات تكنيكي بر پاية مباني حكمت اسلامي بررسي شده است. يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه حضور علت غايي در پيدايش تكنولوژي‌ها، زمينه‌ساز حضور ارزش‌هاي انساني در بعد هستي‌شناختي تكنولوژي‌هاست. اين امر هم‌زمان به طرح پرسش‌هاي ارزشي و اخلاقي دربارة خود تكنولوژي‌ها مي‌انجامد. غايات انساني، از يك سو خود تحت تأثير مباني معرفتي و غيرمعرفتي همچون زمينه‌ها و نيازهاي اجتماعي و منافع و علايق خاصي شكل مي‌گيرند؛ از سويي ديگر به شكل‌گيري هنجارها و الزامات خاصي در پيكرة دروني تكنولوژي‌ها مي‌انجامد و از سوي سوم، در مقام كاربرد و به‌عنوان بخشي از نظام تكنيكي، مستلزم شكل‌گيري رفتارها و كنش‌هاي خاص انساني همسو با غايات و كاركردهاي متوقع از آنهاست.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
معرفت فرهنگي اجتماعي
