تحليلي بر تعاملات فضايي مقصدهاي گردشگري. مورد مطالعه: شهرستان علي آبادكتول، ناحيه محمدآباد- زرين گل

يكي از ويژگي‌هاي سكونت گاه‌هاي انساني تطورپذيري و پويايي آن است. اين پويايي در فضا، زمينه ايجاد جريان‌هاي فضايي بين شهر و روستا را در قالب پيوند‌هاي روستايي- شهري ميسر مي سازد، اين پيوندهاي روستايي- شهري حاصل تعاملات دو سويه سكونت گاه‌هاي روستايي و كانون شهري در عرصه ناحيه‌‌اي است كه به سبب جريان‌هاي جريان افراد،كالا‌ها و اطلاعات پديد مي آيد. شكل گيري و گسترش اين جريان‌هاي فضايي درسطوح مختلف (محلي، ناحيه ‌اي و منطقه‌اي) به ايجاد سازمان فضايي مي‌انجامد. هدف اين تحقيق تحليلي بر تعاملات فضايي مقصد‌هاي گردشگري ناحيه محمدآباد -زرين گل شهرستان علي‌آباد كتول مبتني بر الگوي سازمان يابي فضايي شبكه‌اي است. روش‌شناسي تحقيق كمي و مبتني بر روش توصيفي- تحليلي است. جامعه آماري مورد مطالعه، شامل 20 نقطه سكونت گاهي روستايي كه همگي به عنوان مقصد گردشگري روستايي درناحيه محمدآباد- زرين گل واقع در شهرستان علي‌آبادكتول هستند. براي گردآوريِ اطلاعات به شيوه‌هاي اسنادي و ميداني عمل شده است. در روش ميداني، از فن پرسش گري و ابزار پرسش نامه استفاده شد. البته، براي برخي از داده‌هاي ثانويه به مراكز اطلاع رساني مانند مركز آمار ايران و سازمان‌هايي مانند فرمانداري، ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي شهرستان علي‌آباد مراجعه شد. با توجه به ماهيت مساله از تحليل شبكه اجتماعي (SNA) استفاده شده است. در اين روش سه دسته شاخص وجود دارند كه در اين پژوهش از شاخص‌هاي كلان (اندازه شبكه، تراكم شبكه و مركزيت شبكه) استفاده شده است. همچنين، در اين روش داده‌هاي جرياني به وسيله نرم افزار Nodexl مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. با توجه به يافته‌هاي تحقيق، نتايج زير به دست آمد: -تعاملات فضايي در سطح ناحيه اگرچه مبتني بر ساختارهاي محيطي مبتني بر فعاليت‌هاي بخش كشاورزي شكل گرفته است ولي در دهه اخير به علت تحول در بسترهاي اجتماعي-اقتصادي و امكان محيطي ، چشم‌انداز طبيعي) مبتني بر فعاليت گردشگري و سرمايه گذاري‌هاي بومي مرتبط (با فعاليت گردشگري) از تعدد و تنوع بيشتري برخوردار شده است. -تعاملات فضايي نوين نه تنها زمينه افزايش تعاملات درون قلمروي را فراهم نموده است. بلكه زمينه افزايش تعاملات برون قلمرويي نيز افزايش يافته است. مبتني بر بنيان نظري تحليل شبكه، اين نوع از تعاملات بسترساز پايداري شبكه (يا نظام سكونتگاهي) خواهد شد. -اگرچه، جريان‌‌ها از تعدد و تنوع برخوردار شده و سطح تعاملات هم ارتقا يافته است. ولي ساختار جريان‌ها با نقش پذيري شهرها و روستا‌هاي بزرگ به جاي ماهيت دو سويه و مكمل، از ماهيتي يك سويه برخوردار است. اين ويژگي سبب شده  استتا پيوند بين سكونت گاهي شكل نگيريد.