گفتمان ناتوراليستي در داستان: بررسي سبكي زبان شخصيت هاي فرودست در يك رمان و دو مجموعه داستان از صادق چوبك

The Naturalistic Discourse in Fiction: The Stylistic Study of the Language of Lower Class Characters in the works of Sadeq Chubak

مطالعه لايه هاي پنهان و دروني زبان مي تواند تصوير شفاف و واقع گرايانه اي از جهان شخصيت ها، گفتار و كنش هاي آنان در متون ادبي به دست دهد. با بررسي زبان شناختي متون ناتوراليستي مي توان به ارتباط تنگاتنگ زندگي ناتوراليستي شخصيت ها با ساختار و كاركردهاي زباني كه با آن تكلم مي كنند، پي برد. آن چه در گفتار شخصيت هاي يك اثر ناتوراليستي شاخص به نظر مي رسد تقابل زبان شخصيت هاي باسواد و بي سواد است. شخصيت ها در اين گونه آثار به دليل محروميت هاي اقتصادي و اجتماعي از تحصيل محروم اند و اين بي سوادي در زبان محاوره و گفتارمحور آن ها پديدار است. صادق چوبك داستان نويس معاصر ايراني كه به عنوان داستان نويس ناتوراليست شناخته شده است، در آثارش به زندگي دردآلود، پر فلاكت، و هم زمان سرشار از ناآگاهي و جهل انسان هايي مي پردازد كه در تامين نيازهاي اوليه حياتي خود درمانده اند. در اين مقاله، نخست الگوهايي كه محمد محمود در رساله ا ي، براي زبان ناتوراليستي ارايه داده است معرفي مي شود، سپس با تمركز بر رمان سنگ صبور و مجموعه داستان هاي انتري كه لوطي اش مرده بود و خيمه شب بازي به مطالعه زبان اين آثار و ميزان تطابق آنها با اين الگوها پرداخته مي شود. نتيجه اين مطالعه روشن گر اين امر است كه تقابل باسواد و بي سواد به شكل گيري تقابل زباني نوشتارمحور و گفتارمحور دامن مي زند. غلبه زبان گفتارمحور و شفاهي در كلام شخصيت هاي فرودست چوبك مي تواند كاركرد ساختارهاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي مسلط بر آنان را بازتاب دهد.

The linguistic analysis of the texts which are written in naturalistic style helps to understand the close association of the characters’ living with the structure and functions of the language by which they are speaking. The most important matter in the speech of naturalistic characters is the opposition of the literate and illiterate characters’ languages. In such a kind of naturalistic context, characters, because of social and financial problems are deprived of having education and schooling, and this is reflected in the oral-based speech of them. Sadeq Chubak, the Iranian contemporary so-called naturalist story-writer, in his works is delicately concerned with the miserable, wretched and full of ignorance life of the men who are incapable of providing the essentials of living. Mohammad Mahmoud, in his Ph.D disseratation provides patterns for naturalistic language; in this paper, after outlining those patterns, with the focus on Sang e Sabour, Antari ke Lutiash Morde bud, and Kheymeh shab-bazi, we will analyze the naturalistic language of the works written by Chubak. The purpose of this paper is to study those constant and repetitive elements of naturalistic language which are playing an essential role in the form and content of Chubak’s novels and stories.