كوگيتوي دكارت و مساله پيش فرض جوهر

Descartes's Cogito and the Problem of Presupposition of Substance

اين نوشتار قصد دارد با رويكردي انتقادي به بحث درباره ي گزاره ي معروف مي انديشم پس هستم بپردازد. در آغاز، مقدماتي درباره ي شيوه ي عام دكارت در دستگاه معرفت-شناسي اش، كه مي توان آن را شك روش شناختي ناميد، خواهيم گفت و سپس شرحي از دو رويكرد كلي در تفسير اين گزاره در ميان مفسران دكارت ارايه خواهيم كرد: رويكرد استنتاجي و رويكرد شهودي. نشان خواهيم داد كه اين رويكردها همگي بايد به اين پرسش پاسخ دهند كه آيا دكارت براستي يك نفس، خود، جوهر يا چيزي از اين دست را به عنوان پيشفرض هنگام بيان مي انديشم، پس هستم منظور كرده است يا نه. در اين پژوهش، با محور قراردادن كتاب تاملات و بررسي شواهدي از ساير آثار دكارت، كوشش خواهد شد كه نگاه دكارت به مساله ي من و همچنين آموزه هاي خود او درباره ي ارتباط انديشه و وجود من شرح داده شود. به نظر مي رسد دستگاه معرفتي دكارت در توجيه هم بودي آگاهي با ادراك انديشه ها، و تصورها و تعلق آنها به يك سوژه ي واحد دچار شكاف است. ادعاي بخش اصلي نوشتار اين است كه دكارت، برخلاف مقتضيات روش شناختي اش، به طور پيشيني معرفت به ماهيت خود را به عنوان يك اصل وضع كرده و فرض خاصي درباره ي من دارد: من چونان جوهري داراي صفتهاي معين. اين را مساله ي پيشفرض جوهر ناميده ايم. در واقع، ساختار زيرلايه-كيفيت در عمق دستگاه معرفتي دكارت و به ويژه در كوگيتوي او حضوري پنهان اما موثر دارد. نوشتار حاضر تلاشي است براي آشكاركردن اين واقعيت از طريق بررسي ناسازواري در كاربست روش دكارت برخي مشكلات معناشناختي كاربرد”من“در كوگيتو ارگو سوم.

This essay intends to discuss the famous proposition I think, therefore I exist, with a critical approach. At first, some preliminaries will be said concerning Descartes’s general way in his epistemological system, which can be called methodic doubt and then we will give an account of the two well-known general approaches to the interpretation of this proposition among Descartes’s interpreters: inferential approach and intuition's. In this inquiry, Focusing on Meditations and considering evidences from other works of Descartes, we will attempt to give an account of Descartes’s view on the problem of I and also his own doctrines about thought and existence of I. It seems that Descartes' system of knowledge suffers a gap in justifying coexistence of consciousness with perception of thoughts and ideas and their being belonged to a single subject. The claim of the main part of the essay is that, opposed to his methodological demands, Descartes has laid down as a principle the a priori knowledge of the nature of self and has a particular presupposition about I: I as a substance with certain attributes. We called this the problem of the presupposition of substance. In fact, the substance-quality structure have a tacit but effective activity in Descartes’s system of knowledge at depth. The present essay is an attempt to make explicit this fact by investigating inconsistency in application of Descartes' method، and also some semantic difficulties of I in Cogito Ergo Sum.