مرزنشينان و وابستگي به نهادهاي حمايتي: مردم‌نگاري نهادي سياست‌هاي حمايتي در روستاهاي مرزي دهستان خاووميرآباد شهرستان مريوان

مسئله اصلي اين پژوهش حول اين قضيه مي‌چرخد كه مرزنشينان روستايي براي امرارمعاش خود و تأمين هزينه‌هاي زندگي دچار مشكلات زيادي شده‌اند كه نتيجه آن، وابستگي به كمك‌ نهادهاي حمايتي بوده است. با دستمايه قرار دادن تجربيات مرزنشينان در قالب مصاحبه با 30 نفر از مطلعين كليدي روستاهاي دهستان خاووميرآباد شهرستان مريوان، در تقابل با سياست‌هاي حمايتي نهادهاي دولتي، سياست‌ها و راهبردهاي اتخاذشده در اين وابستگي را مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفته است. در اين راستا، از رويكرد توسعه مشاركتي همچنين روش مردم‌نگاري نهادي استفاده مي‌شود. نتايج در قالب مقولات ثانويه، شوك توقف فعاليت بازارچه‌هاي مرزي، شكست سياست‌هاي ترميمي، وابسته بودن به كمك‌هاي نهادهاي حمايتي و اقدامات خودجوش مردمي مورد بحث و تحليل قرار گرفتند. تحليل اين مقولات نشان داد كه سياست‌هاي نهادي در راستاي حمايت‌ها از مرزنشينان، بي‌اثر و غالباً نتيجه منفي داده‌اند. در مقابل اقدامات مرزنشينان روستايي كه در مقوله اقدامات خودجوش مردمي تشريح شده است، دال بر رويارويي و پر كردن خلأهاي اين اقدامات و سياست‌ها بوده است. اقداماتي از جمله مشاركت عمومي مردم در كشاورزي و دامداري، ايجاد صندوق‌هاي خيريه، همياري عمومي در عمران و بازسازي روستاها واكنشي به سياست‌ها و وضعيت ناپايدار اقتصادي و اجتماعي اين مناطق بوده است.

The main issue of this research revolves around the fact that rural border residents have many problems earning a living, which has resulted in dependence on the help of support institutions. Based on the experiences of border residents in the form of interviews with 4 key informants in the villages of Khavomirabad rural district of Marivan city, in contrast to the supportive policies of government institutions, the policies and strategies adopted in this regard have been analyzed. In this regard, the participatory development approach and the institutional ethnographic method were used. The results were discussed and analyzed in the form of secondary categories, the shock of the end of activities of border markets, the failure of restorative policies, dependence on the assistance of supportive institutions, and spontaneous popular actions. The analysis of these categories showed that institutional policies supporting border residents have been ineffective and often negative. In contrast, the actions of rural border guards, which are described in the category of spontaneous actions of the people, have been indicative of confronting and filling the gaps of these actions and policies. Measures such as public participation in agriculture and animal husbandry, the creation of charitable funds, and public assistance in the development and reconstruction of villages have been a response to the policies and the unstable economic and social situation of these areas.