تحليل سازوكارهاي بهبود و پايداري تعاوني آب بران سد تبارك در شهرستان قوچان

Analyzing the mechanisms of improving and sustainability water users’ cooperative in Tabark dam Qouchan County

تعاوني­ هاي آب­ بران در راستاي بهره ­گيري از توانمندي­ هاي مردمي و جلب مشاركت آنان در سرمايه گذاري و استحصال و مهار آب­هاي سطحي ايجاد شده­اند. در حال حاضر به دليل مشكلاتي از جمله وجود خرده مالكي، نبود قوانين مشخص و نبود مشاركت بين كشاورزان اين تعاوني ها از كارايي لازم برخوردار نيستند. مطالعه حاضر، با هدف تحليل سازوكارهاي بهبود و ساماندهي تعاوني آب بران سد تبارك شهرستان قوچان انجام گرفته است. جامعه آماري تحقيق شامل كليه اعضاي تعاوني آب بران به تعداد 490 نفر بودند كه 215 نفر از آنها براساس جدول كرجسي- مورگان و با استفاده از روش نمونه گيري طبقه­اي با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده­ها پرسشنامه بود. روايي پرسشنامه با استناد به نظر پانل كارشناسان و پژوهشگران در زمينه تعاوني آب بران مورد تاييد قرار گرفت و براي تعيين پايايي ابزار تحقيق از ضريب آلفاي كرنباخ استفاده شد كه با توجه به مقدار آن براي بخش هاي مختلف پرسشنامه ( بين 0/79 تا 0/95) تاييد شد. تجزيه و تحليل داده­ها با استفاده از مدل­سازي معادلات ساختاري با به­ كارگيري نرم افزار آموس انجام گرفت. نتايج تحقيق نشان داد كه سازوكارهاي فني، آموزشي-ترويجي، حمايتي، قانوني و اجتماعي در بهبود و ساماندهي تعاوني آب بران سد تبارك تأثير دارند و 62 درصد واريانس متغير وابسته را تبين نموده اند. سازوكارهاي فني و آموزشي – ترويجي بيشترين اثر را بر بهبود و ساماندهي تعاوني آب بران سد تبارك داشتند. از اين رو، پيشنهاد مي شود كه در مداخلات آتي به منظور افزايش توانمندي تعاوني هاي آب بران و ايجاد شرايط مطلوب براي بهره برداري بهينه از آن­ها به اين سازوكارها توجه ويژه اي مبذول گردد.

فاقد چكيده لاتين