بررسي ميزان حساسيت پنبه و ذرت به بقاياي شبيه‌ سازي‌ شده علف كش ايمازتاپير

Studying the sensitivity of cotton and maize to simulated imazthapyr herbicide residue

به‌منظور بررسي بقاياي علفكش ايمازتاپير (پرسوئيت 10 درصد SL) در خاك بر پنبه و ذرت، آزمايشي در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه گنبد كاووس اجرا ‌‌شد. در اين آزمايش، يازده غلظت علفكش ايمازتاپير معادل صفر، يك، پنج، 10، 15، 20، 30، 40،50، 75 و 100 درصد مقدار توصيه‌شده علفكش كه به ترتيب معادل صفر، 5/4، 23، 45، 68، 91، 140، 180، 230، 340 و 450 ميكروگرم در كيلوگرم خاك ميباشد، روي گياهان زراعي ذرت و پنبه به‌كار برده شد و وزن خشك ريشه و ساقه گياهان زراعي مورد نظر، ارتفاع، طول ريشه و سطح برگ نيز در انتهاي آزمايش اندازه‌گيري شدند. در برازش دادهها، از منحنيهاي لگاريتم لجستيك سه و چهار پارامتره استفاده شد. نتايج نشان داد كه تقريبا در همه دادههاي مورد بررسي، منحني سه پارامتره، برازش مناسبي نشان داد. در برازش جداگانه دادهها، همواره بقاياي علفكش ايمازتاپير، زيست‌توده خشك ساقه و ريشه گياهان زراعي پنبه و ذرت را كاهش داد بهطوري كه براي كاهش 50 درصدي وزن خشك ساقه پنبه و ذرت، به‌ترتيب4-10×2/1 و 4-10×1 گرم ماده موثره ايمازتاپير در كيلوگرم خاك لازم بود. همچنين جهت كاهش 50 درصدي وزن خشك ريشه پنبه و ذرت، به ترتيب به 4-10×3 و 4-10×15/1 گرم ماده موثره ايمازتاپير در كيلوگرم خاك نياز بود. در مجموع، نتايج حاصل از برازش دوگانه دادهها نشان داد كه همواره ريشه و ساقه ذرت در مقايسه با پنبه، حساسيت بيشتري به بقاياي علف‌كش ايمازتاپير بروز داد. ارتفاع، طول ريشه و سطح برگ با افزايش بقاياي علفكش ايمازتاپير كاهش يافت. كليدواژه‌ها

To evaluate the soil residue of imazthapyr effects on cotton and maize, an experiment was carried out based on completely randomized design at greenhouse of Agricultural Faculty of University of Gonbad Kavous. Different doses of imazthapyr (0, 4.5, 23, 45, 68, 91, 140, 180, 230, 340 and 450 μg.kg-1 soil) were applied on maize and cotton and finally the dry weight of root and shoot, shoot height, root length and leaf area of crops were measured. Three and four Log- logistic curves were fitted to the data. Results indicated that almost all data fitted better to the three parameter log- logistic curve. Results of separate fitting of the data showed that the residue of imazthapyr always reduced dry weight of crops. For 50 percent reduction of shoot dry weight of cotton and maize, 13.26 and 21.91 g.a.i.ha-1of imazthapyr were needed respectively. To reduce 50 percent of root dry weight of cotton and maize, 72.75 and 25.19 g.a.i. ha-1of imazyhapyr were needed. Generally, the results of data simultaneously fitting showed that maize root and shoot sensitivity to imazthapyr were always more than cotton. Shoot height, root length and leaf area were decreased as imazthapyr residue was increased.