اثر كم آبياري در مراحل مختلف رشدي دو توده خربزه ايراني بر رشد، عملكرد، كيفيت ميوه و كارايي مصرف آب

Effect of deficit irrigation at different growth stages of two Iranian melon accessions on growth, yield, fruit quality and water use efficiency

به منظور بررسي اثر تنش كم آبياري در مراحل مختلف رشدي بر رشد، عملكرد و كيفيت دو توده خربزه ايراني آزمايشي در قالب كرت هاي دوبار خرد شده بر اساس طرح بلوك هاي كامل تصادفي در دانشگاه زنجان در سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل كم آبياري در سه سطح (100، 80 و 60 درصد نياز آبي گياه) به عنوان كرت اصلي، مرحله تنش دهي در دو سطح (مرحله گلدهي و بيست روز بعد از گلدهي) به عنوان كرت فرعي و توده خربزه در دو سطح (خاتوني و ايوانكي) به عنوان كرت فرعي- فرعي بودند. نتايج نشان داد تنش كم آبياري در هر دو مرحله باعث كاهش شاخص هاي رشدي و عملكردي شد. كمترين ميزان سطح برگ، طول بوته، عملكرد بوته(kg 6/72)، عملكرد بازارپسند بوته (kg 5/47)، درصد گوشت ميوه (% 50/7) و ويتامين ث (mg/100ml 1/48) در شرايط تنش در مرحله گلدهي و آبياري با 60 درصد نياز آبي حاصل شد. بيشترين مواد جامد محلول توده خاتوني (%12/04)، و توده ايوانكي (% 11/42) در مرحله گلدهي همراه با كم آبياري 80 درصد نياز آبي حاصل گشت.بيشترين كارايي مصرف آب توده ايوانكي در مرحله گلدهي و توده خاتوني در مرحله 20 روز پس از گلدهي تحت شرايط كم آبياري80 درصد نياز آبي مشاهده شد. توده ايوانكي نسبت به كم آبي متحمل تر بود. با توجه به نتايج، اعمال تيمار كم آبياري 80 درصد نياز آبي در مرحله گلدهي همراه با كاهش 6/61 درصد عملكرد ميوه، موجب بهبود مواد جامد محلول ميوه و صرفه جويي 40 درصدي آب آبياري گرديد.

To evaluate the effect of deficit irrigation stress at different growth stages of two Iranian melon accessions on growth, yield and fruit quality, a split- split plot experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications at University of Zanjan. Treatments were consisted of deficit irrigation in three levels (100, 80 and 60% ETc) as main plot, stage of water deficit application in two levels (flowering and 20 days after flowering (fruit development stage) as sub plot and melon accession in two levels (Khatooni and Ivanaki) as sub-sub plot. The results showed that deficit irrigation stress were conducted at two growth stages, reduced growths index and yield. The lowest leaf area, plant height, total plant yield (6.72 kg), marketable plant yield (5.47 kg), fruit flesh percentage (50.7%) and vitamin C (1.48 mg/100 ml were obtained under 60% ETc at flowering stage. The highest value of TSS was obtained in “Khatooni” (12.04%) and “Ivanaki” (11.42%)” by applying 80% ETc at flowering stage. The highest value of water use efficiency (WUE), was achieved in “Ivanaki” and “Khatooni under 80% ETc at flowering and” 20 days after flowering stage, respectively. The Ivanki accession showed higher tolerance to water deficit. According to the results, applying 80% ETc at the flowering stage improved the fruit TSS and resulted in 40% water usage, while reduced 6.61% of fruit yield.