اثربخشي زمينۀ محيطي از ديدگاه بوم‌شناختي بر رشد حركتي و خلاقيت كودكان

هدف از اين مقاله بررسي تأثير زمينۀ محيطي از ديدگاه بوم‌شناختي بر رشد حركتي و خلاقيت كودكان بود. بدين منظور از روش نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون و روش نمونه‌گيري هدفمند استفاده شد. تحقيق حاضر شامل كودكان پيش‌دبستاني 4.5 تا 6.5 ساله است كه براساس تفاوت در زمينۀ‌هاي محيطي در دو گروه 15 نفره تقسيم شدند. گروه اول كودكاني بودند كه در فضاي طبيعي (مدرسه طبيعت) حضور داشتند و گروه دوم نيز كودكاني بودند كه در فضاي سرپوشيده (مهدكودك) فعاليت مي‌كردند. هر دو گروه فعاليت‌هاي خود را در محيط ‌هاي مشخص شده، به مدت دو ماه انجام دادند. براي سنجش رشد حركتي (مهارت‌ حركتي درشت) از آزمون برونينكس اوزورتسكي و به منظور ارزيابي خلاقيت كودكان از آزمون تورنس استفاده شد. نتايج تحليل واريانس مركب نشان داد كه مهارت‌ حركتي درشت كودكان در فضاي باز طبيعي بهبود بيشتري نسبت به فضاي سرپوشيده دارد. همچنين فعاليت در فضاي باز، بر هر پنج عامل خلاقيت (بسط، ابتكار، سيالي، انعطاف‌پذيري و مهارت خلاقيت كل) تأثير مثبت و معناداري نسبت به فضاي سرپوشيده داشت. بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت محيط طبيعي نسبت به محيط سرپوشيده، بهبود بيشتري بر رشد مهارت‌ حركتي درشت و خلاقيت كودكان دارد و پيشنهاد مي‌شود براي كودكان در دوره پيش دبستاني از تغييرپذيري در زمينه محيطي، به ويژه محيط طبيعي، استفاده بيشتري به عمل آيد.