بررسي پتانسيل گياه‌پالايي و عملكرد گياه آفتابگردان زينتي تحت تاثير لجن فاضلاب

بسياري از گياهان زينتي توانايي استخراج فلزات سمي از خاك را داشته و قادرند مقادير بالايي از فلزات را در اندام هاي خود ذخيره كنند و از آنجايي‌كه وارد زنجيره غذايي انسان نمي شوند، فاقد مشكلات سلامتي براي انسان مي باشند. اين پژوهش با هدف تعيين عملكرد گياه آفتابگردان زينتي و بررسي توانايي گياه پالايي فلزات سنگين موجود در خاك توسط آن انجام ‌شد. اين پژوهش با سه سطح لجن مربوط به تصفيه خانه فاضلاب جنوب تهران، شامل 0، 10 و 20% وزني خاك، در سه تكرار و در قالب طرح بلوك هاي كاملاً تصادفي روي گياه آفتابگردان زينتي انجام شد. نتايج نشان داد كه كاربرد لجن فاضلاب سبب افزايش معني دار غلظت فلزات سنگين و عملكرد تر و خشك بخش هاي مختلف گل در گياه شد. استفاده از لجن فاضلاب به ميزان 20% وزني خاك، از نظر شاخص رشد مانند وزن تر (ريشه و اندام هوايي به ترتيب 03 /12 و g 48.56)، وزن خشك (ريشه و اندام هوايي به ترتيب 1.97 و g 8.69)، ، قطر ساقه (cm 0.78)، ارتفاع ساقه (cm 19.4) و قطر گل (cm 7.44) و  نيز غلظت فلزات سنگين سرب (ريشه و اندام هوايي به ترتيب  9.09 و mg/kg  4.35)، نيكل (ريشه و اندام هوايي به ترتيب  3.65 و mg/kg  2.04) و كادميوم (ريشه و اندام هوايي به ترتيب  0.598 و mg/kg  0.364)، مناسب تر بود. با توجه به فاكتور تجمع زيستي ريشه بالاي يك و فاكتور انتقال كم تر از يك، گياه آفتابگردان زينتي يك گياه مناسب براي جذب و انتقال فلزات سنگين بوده كه با سازوكاري تثبيت گياهي، از ورود فلزات سنگين به بخش هاي هوايي جلوگيري مي كند.