جايگاه طب سنتي در شهرها و روستاهاي ايران (اواخر حكومت قاجاريه و اوايل حكومت پهلوي)

The Position of Traditional Medicine in Cities and Villages of Iran (Late Qajar and Early Pahlavi Rule)

زمينه و هدف: اجراي نوسازي در كشور توسط حكومت پهلوي جوانب مختلف حيات ايرانيان را تحت تأثير خود قرار داد. يكي از بخش‌هايي كه در پي نوسازي دستخوش تحول شد، پزشكي سنتي بود. در اين دوره، طب سنتي به تدريج جاي خود را به پزشكي مدرن داد و فقط در برخي نواحي دورافتاده به علت فقدان نهاد بلديه بود كه اين شيوه از طبابت رايج بود. زيرا، فراهم‌نمودن زمينه ايجاد دگرگوني در اين حوزه و عبور از پزشكي سنتي به مدرن در اين دوره بر عهده بلديه قرار داشت. مواد و روش‌ها: داده‌هاي ‌اين تحقيق از طريق منابع كتابخانه‌اي گردآوري شده و روش پژوهش نيز توصيفي ـ تحليلي است. اين تحقيق با به كارگيري داده‌هاي موجود در منابع و مأخذ مختلف تاريخي به بررسي جايگاه طب سنتي در شهرها و روستاها در اواخر دوره قاجار و اوايل حكومت پهلوي مي‌پردازد. يافته‌ها: در اين دوره تحولات و پيشرفت‌هاي بسيار زيادي در زمينه طبابت جديد در ايران صورت گرفت. بررسي وضعيت طب سنتي در اين عصر با وجود پيشرفت‌هاي فراوان در عرصه پزشكي جديد مي‌تواند پاسخي به يكي از مسائل مهم تاريخ اجتماعي ايران باشد. نتيجه‌گيري: در نتيجه تسلط طب نوين به عنوان شيوه غالب درمان بيماري‌ها، طب سنتي تحت تأثير عواملي همانند عوام‌زده‌‌شدن، آميخته‌شدن با پاره‌اي از موهومات و باورهاي خرافي و فقدان تجربه كافي و همينطور سوءاستفاده طبيبان سنت‌گراي ايراني به منظور حفظ منافعشان در جامعه و امتناع از ايجاد تغيير در روش و شيوه‌هاي خود دچار ركود شد.

Background and Aim: The implementation of modernization in the country by Reza Shah Pahlavi affected various aspects of Iranian life. One of the areas that evolved following the renovation was traditional medicine. During this period, modern medicine gradually replaced traditional medicine. Only in some remote areas, due to the lack of municipal institutions, this method of medicine was common. Because providing the ground for creating change in this field and passing from traditional to modern medicine in this period was the responsibility of the municipality. Materials and Methods: The data of this research have been collected through library resources and the research method is descriptive-analytical. This research uses the data available in various historical sources to examine the position of traditional medicine in cities and villages in the late Qajar period and early Pahlavi rule. Findings: During this period, many developments and advances in the field of modern medicine took place in Iran. The study of the status of traditional medicine in this era, despite many advances in the field of modern medicine, can be an answer to one of the most important issues in the social history of Iran. Conclusion: As a result of the dominance of modern medicine as the dominant method of treating diseases, traditional medicine is influenced by factors such as demagoguery, mixing with some superstitions and lack of sufficient experience, as well as the abuse of traditional Iranian physicians to maintain their interests in society and refusal to change their ways and methods stagnated.