مقايسهٔ اثر بخشي روان‌ پويشي فشرده و كوتاه‌ مدت و شناخت‌ درماني مبتني‌ بر ذهن‌آگاهي بر اختلال استرس پس از آسيب زلزله‌ زدگان شهر سرپل‌ ذهاب

Comparing the Effects of Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy and Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Posttraumatic Stress Disorder

زمينه و هدف: پاسخ‌هاي علامت‌دار خاص در بسياري از بازماندگان زلزله پس از مواجهه با واقعهٔ آسيب‌زا ديده مي‌شود؛ لذا پژوهش حاضر با هدف مقايسهٔ اثربخشي روان‌پويشي فشرده و كوتاه‌مدت و شناخت‌درماني مبتني‌بر ذهن‌آگاهي بر اختلال استرس پس‌ از آسيب زلزله‌زدگان اجرا شد. روش‌بررسي: طرح پژوهش حاضر نيمه‌آزمايشي از نوع پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهٔ پژوهش را تمامي زنان زلزله‌زدهٔ شهر سرپل‌ذهاب در سال 1398 تشكيل دادند كه به كلينيك مشاورهٔ بهزيستي شهرستان سرپل‌ذهاب مراجعه كردند. از اين ميان 45 نفر از افراد واجد شرايط به‌شيوهٔ نمونه‌گيري داوطلبانه مبتني‌بر هدف به‌عنوان نمونهٔ پژوهش انتخاب شده و به‌طور تصادفي در يك‌گروه گواه (پانزده نفر) و دو گروه آزمايش (سي نفر) جايگزين شدند. ابزار ‌پژوهش پرسشنامهٔ اختلال استرس پس از ضربه (ويدرز و ديگران، 1993) بود. به‌منظور تحليل داده‌ها از آزمون تحليل كوواريانس با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخهٔ 21 در سطح معناداري 0٫05 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج آزمون آناليز كوواريانس نشان داد كه پس از حذف اثر پيش‌آزمون، هر دو مداخلات روان‌پويشي‌ فشرده و كوتاه‌مدت و شناخت‌درماني مبتني‌بر ذهن‌آگاهي، اختلال استرس پس از آسيب زلزله را به‌طور معنا‌داري كاهش داده‌اند ‌(0٫001>p). همچنين يافته‌ها مشخص كرد كه بين اين دو درمان تفاوت معنا‌داري وجود ندارد. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش، درمان روان‌پويشي كوتاه‌مدت با اثرگذاري بر هيجانات فرد مبتلا به اختلال استرس پس از آسيب و درمان شناختي مبتني‌بر ذهن‌آگاهي با اثرگذاري بر افكار غيرمنطقي فرد مبتلا به اين اختلال موجب كاهش اختلال مذكور در افراد زلزله‌زده شده است.

Background & Objectives: When health authorities pay attention to natural disasters, death and injury are highlighted as two main indicators. Besides, the psychological consequences of these events among the survivors are often disregarded. Specific symptoms, as responses, are observed in numerous earthquake survivors following exposure to traumatic events. The present study aimed to compare the effects of Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy (ISTDP) and Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT) on Posttraumatic Stress Disorder (PTSD). Methods: This was a quasi-experimental study with a pretest-posttest and a control group design. The statistical population of this study consisted of all women affected by earthquake in Sarpol Zahab City, Iran, referring to consulting clinics in Kermanshah City, Iran, in 2019. Of them, 45 women were selected as the study samples. The research subjects were randomly assigned to one control and two test groups (n=15/group). The study inclusion criteria were demonstrating post-earthquake anxiety problems and a consequent referral to a counseling center; visiting the Welfare Center for psychological counseling; elementary school-level education to understand and respond to the questionnaire, and commitment to attend classes to reduce subject dropout. The study exclusion criteria were developing specific mental disorders; absence from more than two therapy sessions, and participating in awareness-raising or other psychological intervention programs to reduce psychological problems. ISTDP sessions were conducted according to Davanlou’s 16th protocol. Moreover, MBCT sessions were performed according to Segal, Williams, and Tizdill’s Mindfulness-Based Cognitive Therapy protocols. In the study, Posttraumatic Stress Disorder Checklist (PCL) was used to collect the required data. The collected data were analyzed using Analysis of Covariance (ANCOVA) at the significance level of 0.05. Results: The current study results indicated that both provided therapies were effective on improving PTSD in the explore subjects. There was no significant difference between the test groups in terms of PTSD improvement (p<0.001). Conclusion: ISTDP and MBCT, by affecting the emotions and irrational thoughts of a person with PTSD, respectively improved this disorder in earthquake survivors.