ارزيابي تأثير تاريخ كاشت بر كارآيي مصرف نور و عملكرد ارقام نخود (Cicer arietinum L.) تحت شرايط اقليمي منطقه كرمانشاه

به منظور بررسي تأثير تاريخ كاشت بر كارآيي جذب و مصرف نور ارقام نخود آزمايشي به صورت كرت هاي خُردشده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 96-1395 در شرايط آب و هوايي كرمانشاه اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل سه تاريخ كاشت (10 اسفند، 20 اسفند و 17 فروردين) به عنوان عامل اصلي و چهار رقم نخود (بيونيج، عادل، آرمان و ILC482) به عنوان عامل فرعي بود. نتايج نشان داد تأخير در كاشت باعث كاهش عملكرد دانه (45 درصد) و عملكرد ماده خشك كل (33.5 درصد) شد. رقم بيونيج نسبت به ساير ارقام از عملكرد بيشتري (35درصد) برخوردار بود. بيشترين شاخص سطح برگ (3.8) مربوط به رقم آرمان در تاريخ كاشت 10 اسفند و كمترين آن (1.9) مربوط به رقم ILC482 در تاريخ كاشت 17 فروردين بود. روند جذب نور تابع شاخص سطح برگ بود و با تأخير در كاشت حدود 1.6 درصد كاهش يافت. كارآيي مصرف نور از 1.6 براي رقم عادل در تاريخ 10 اسفند تا 0.7 گرم بر مگاژول براي رقم آرمان در تاريخ 17 فروردين متغير بود. تأخير در كاشت كارآيي مصرف نور را حدود 22 درصد كاهش داد، اگرچه اين كاهش در ارقام مختلف متفاوت بود. به طوركلي نتايج نشان داد تأخير در تاريخ كاشت، منجر به كاهش كارآيي مصرف نور و عملكرد دانه گرديد. با اين وجود در كشت ديرهنگام انتخاب ارقام مناسب توانست تا حدودي افت عملكرد ناشي از برخورد گياه با شرايط محيطي نامناسب، به ويژه خشكي انتهاي دوره رشد را كاهش دهد.