تبيين رابطه ساختاري بين صفات شخصيت و خلاقيت براساس نقش ميانجيگر هوش و دانش

Determination of the structural relationship between personality traits and creativity based on the role of intelligence and knowledge as the mediator

زمينه: تغييراتي كه در جهان كنوني روي داده است، آن را به سويي برده است كه خلاقيت و نوآوري بخش جدا نشدني از آموزش است. اما جهت افزايش خلاقيت داشتن ويژگي‌هاي شخصيتي خاص و دانش و هوش ضروري است. هدف: هدف از انجام پژوهش تبيين رابطه ساختاري بين صفات شخصيت و خلاقيت براساس نقش ميانجي‌گر هوش و دانش است. روش: پژوهش حاضر يك طرح توصيفي از نوع همبستگي است. نمونه شامل 300 نفر از دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان كرج است كه به روش تصادفي – طبقه‌اي انتخاب شدند. چگونگي برازش مدل با داده‌هاي گردآوري شده، به كمك روش تحليل مدل‌يابي معادلات ساختاري و با استفاده از نرم‌افزار AMOS 24.0 و برآورد بيشينه احتمال (ML) مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه ضريب مسير بين عامل گشودگي شخصيت و خلاقيت با ميانجي‌گري هوش مثبت و در سطح 0/01 معنادار است. اگرچه ضريب مسير بين عامل وظيفه‌شناسي شخصيت و خلاقيت با ميانجي‌گري هوش در سطح 0/05 معنادار نبود . با وجود اين ضريب مسير غير مستقيم مزبور در سطح 0/07 معنادار است. بر اين اساس مشخص شد كه هوش به صورت مثبت و معنادار رابطه بين صفات شخصيت گشودگي و با كمي اغماض، وظيفه‌شناسي با خلاقيت را ميانجي‌گري مي‌كند. كه ضريب مسير غير مستقيم بين عامل گشودگي شخصيت و خلاقيت از يك سو و ضريب مسير غيرمستقيم بين عامل وظيفه‌شناسي شخصيت و خلاقيت از سوي ديگر مثبت و در سطح 0/01 معنادار است. اين موضوع بيانگر آن است كه دو متغير هوش و دانش رابطه بين دو عامل گشودگي و وظيفه‌شناسي با خلاقيت را ميانجي‌گري مي‌كند. نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه صفات شخصيت هم به صورت مستقيم و هم با ميانجي‌گري متغيرهاي دانش و هوش، خلاقيت را پيش بيني مي‌كند.

The data show that in the general research model, it is assumed that personality traits predict creativity both directly and through the mediation of knowledge and intelligence variables. The way of collecting data and model processing was investigated by using structural equation modeling analysis method and AMOS 24.0 software and Maximum Likliehood Estimation (M). Conclusion The result shows that the path coefficient between personality openness and creativity mediated by intelligence is positive (β=0.124 , p<0.01) and it is significant at the level of 0.01. Although the path coefficient between personality conscientiousness and creativity mediated by intelligence was not significant at the level of 0.05 (β=0.042, P=0.070) Despite this, aforementioned inderect path coefficient was significant at the level of 0.07, which is a valuable finding. Accordingly, it was concluded in the forth test that intelligence mediates positively and significantly the relationship, between personality traits openness and [with a little negligence] conscientiousness with creativity, which the indirect path coefficient between personality openness and creativity (β=0.154, P<0.01) in one hand, and the indirect path coefficient between personally conscientiousness, on the other hand, is positive and significant at the level of 0.01. This suggests that the two variables of intelligence and knowledge mediate the relationship between the two factors of openness and conscientiousness with creativity.