ازدواج سفيد؛ انگيزه‌ ها و زمينه ‌ها

خانواده يكي از نهادهايي است كه موج‌هاي پي در پي تغيير نظير افزايش نرخ طلاق، كاهش تمايل جوانان به ازدواج و فرزندآوري و پيدايش اشكال جديد زندگي خانوادگي از مادران بدون همسر تا خانواده‌هاي ترميمي و زوج‌هايي كه بدون ثبت رسمي ازدواج با هم زندگي مي‌كنند را تجربه كرده است. نهاد خانواده در ايران با توجه به ضرباهنگ كندتر و گاه سريع‌تر برخي تغييرات به‌طور كلي از اين تحولات به دور نبوده است. اين تحقيق به واكاوي انگيزه‌ زوج‌هايي پرداخته كه اين نوع از همزيستي را تجربه كرده‌اند. اين پژوهش به شيوه‌ كيفي انجام شده است. داده‌هاي پژوهش با كاربرد دو روش نمونه‌گيري هدفمند و گلوله برفي و با استفاده از معيار اشباع نظري طي مصاحبه با 30 نفر از افرادي كه تجربه روابط همخانگي بدون ازدواج داشتند و حداقل يكسال از طول رابطه بين آن‌ها گذشته و در شهر اصفهان زندگي مي‌كردند جمع آوري شده است. از تكنيك مصاحبه نيمه ساختار يافته براي گردآوري اطلاعات و از روش نظريه زمينه‌اي براي تحليل اطلاعات استفاده شده است. پس از تحليل مصاحبه‌ها مقوله‌هاي فروكاسته شدن از كاركرد و اهميت خانواده و شرايط اقتصادي به عنوان شرايط زمينه‌اي؛ مقوله‌هاي دگرگوني معيارهاي ازدواج ، ترس از ازدواج ، سرخوردگي از ازدواج ، عدم اعتقاد به ازدواج و باورهاي فمنيستي به عنوان شرايط علي؛ درگيري در فرايند عاشقانه به‌عنوان شرايط ميانجي؛ مقوله‌هاي امكان توسعه تدريجي روابط ، احساس برابري ، احساس استقلال ، افزايش عامليت و تجربه رضايت بخش همخانگي به عنوان به عنوان تعاملات و مقوله‌هاي محدوديت و موانع رابطه، چالش‌هاي رابطه و هدايت رابطه به سمت ازدواج به عنوان پيامدهاي پديده همخانگي بدون ازدواج تعيين شدند. مفهوم همخانگي انتخابي شخصي متأثر از شرايط ناگزير فرهنگي و اقتصادي به‌عنوان مقوله هسته انتخاب شد. در نهايت نتايج اين مطالعه نشان داد انگيزه‌هاي شخصي و موانع عرفي و هنجاري بيشترين دليل براي سوق پيدا كردن افراد به اين سبك همزيستي مي‌باشند.