توسعه‌ اكوسيستم‌هاي كارآفريني دانشگاه برمبناي تقويت استارت آپ‌هاي فناورانه

پيشينه و اهداف: امروز باتوجه به ظرفيتِ اقتصادهاي در حال توسعه، استارت آپ‌هاي فناورانه به‌عنوان كسب و كارهاي نوپا، نقش مهم و قابل‌توجهي را به‌خصوص در عرصه كارآفريني ايفا مي‌نمايند، اما به‌دليل عدم وجود بسترهاي مناسب چه از منظر اجتماعي در بُعد آموزش و فرهنگ و چه از منظر اقتصادي داراي ريسك‌هاي زيادي مي‌باشند و اين باعث مي‌شود تا تعداد زيادي از استارت آپ‌ها در فرآيند تجاري‌سازي خود با مشكل روبرو شده؛ در نهايت با شكست روبرو شوند. استفاده از اكوسيستم‌هاي كارآفريني در سطح دانشگاه يكي از راهكارهاي توسعه‌ اثربخش استارت آپ‌ها، به‌خصوص استارت آپ‌هاي فناورانه است كه با شناخت نيازمندي‌هاي بازار هدف و باتوجه به سطح توانمندي‌ها و قابليت‌هاي فردي و جمعي كارآفرينان و ايجاد تعادل ميان آنها امكان توسعه اثربخش آن‌ها را فراهم مي‌نمايند. بنابراين هدف اين پژوهش توسعه اكوسيستم‌هاي كارآفريني دانشگاه برمبناي تقويت استارت آپ‌ها به واسطه‌ تحليلي مبتني بر تئوري‌هاي مجموعه راف است. روش‌ها‌: روش‌شناسي اين پژوهش تركيبي است و براي انجام آن از تحليل‌هاي فراتركيب، دلفي و مجموعه راف استفاده شده است. جامعه هدف در بخش كيفي، پژوهش‌هاي مشابه و خبرگان دانشگاهي در سطح كارآفريني بودند؛ اما جامعه هدف در بخش كمّي ۲۰ نفر از مديران و معاونان در سطوح مختلف دانشگاهي در سطح استان گلستان بودند كه باتوجه به الزام تحليل‌ تئوري راف، اين حد از جامعه آماري مورد قبول است.يافته‌ها: در اين پژوهش ابتدا با غربالگري پژوهش‌هاي انتخاب شده ۹ گزاره‌ تقويت استارت آپ‌ها و ۵ مؤلفه اكوسيستمِ كارآفريني در سطح دانشگاه تعيين گرديدند كه باتوجه به تأييد حدكفايت نظري براساس تحليل دلفي وارد فاز تحليل مجموعه راف شدند. نتايج در اين بخش مشخص ساخت، تأثيرگذارترين گزاره‌هاي تقويت استارت آپ‌ها دو گزاره‌ وجود نيازهاي فناورانه و تدوين استراتژي‌هاي مناسبند كه براي توسعه‌ آن در قالب اكوسيستم‌هاي كارآفريني در سطح دانشگاه، نياز است دو كاركرد آموزشي/پژوهشي و نوآورانه به‌عنوان بستر توسعه‌ استارت آپ‌ها مدنظر قرار گيرد.نتيجه‌گيري: كارآفريناني كه در قالب استارت آپ‌هاي فناورانه عمل مي‌كنند؛ نياز دارند تا از راه جمع‌آوري اطلاعات بوم‌شناختي و توجه به رويكردهاي اجتماعي، داده‌هاي لازم را براي توسعه‌ كسب و كار خود به‌دست آورند تا براساس انتخاب استراتژي مدون در اين زمينه، بتوانند به نيازهاي فناروانه پاسخ بدهند. همچنين براساس تحليل ويكور خاكستري مشخص شد، تأثيرگذارترين نقش دانشگاه به‌عنوان يك اكوسيستم كارآفرينانه، تقويت سطح كاركردهاي آموزشي و پژوهشي است. اين به معناي آن است كه دانشگاه در قالب سياست‌هاي كارآفرينانه ابلاغي معاونت فناوري و اطلاعات رياست جمهوري، لازم است سطح آموزش و ارتقاي پژوهش‌هاي علمي را به سمت كارآفريني هدايت نمايند، تا براساس آن دانشگاه را بستري براي شكل‌گيري و شكوفايي ايده‌هاي كارآفرينانه در قالب استارت آپ‌ها نمايد. به‌عبارت ديگر دانشگاه مي‌تواند در ايجاد شناخت و توسعه توانمندي و قابليت‌هاي تخصصي كارآفريني مؤثر عمل كند و باعث شود افراد براي شروع كسب و كارهاي نوپاي خود، قابليت‌هاي مهارتي مناسبي در زمينه‌هاي دانش‌افزايي به‌دست آورند. در واقع اين نتيجه نشان مي‌دهد دانشگاه در راستاي ماهيت و فلسفه تعريف شده‌اي كه دارد، بايد كاركردهاي آموزشي و پژوهشي را در جهت شكل‌گيري رويكردهاي كارآفرينانه به‌خصوص در مقاطع بالاتر تحصيلي در دستور كار قرار دهد و صرفاً از توسعه‌ تئوري‌هاي بدون كاربرد، پرهيز نمايد. فلسفه وجودي اكوسيستم‌هاي كارآفريني در سطوح دانشگاهي بدين معناست كه سطح شناخت دانشجويان با اين هدف گسترش و ارتقا يابد كه بتوانند به‌عنوان يك كارآفرين در محيط اقتصادي بي ثبات امروز، نقش درخوري ايفا كنند.