سنگ‌شناسي و ژئوشيمي گدازه هاي ريوليتي اليگوسن، جنوب رودخانه قزل‌اوزن: ولكانيسم اسيدي پس از برخوردي

سنگ‌هاي آتشفشاني سنوزوئيك جنوب رودخانه قزل اوزن، در پهنه‌ ماگمايي البرز باختريآذربايجان و بخش شمالي فلات ايراني تركي واقع شده‌اند. گدازه‌هاي اسيدي اليگوسن در شمال زنجان، تركيب ريوليتي تا داسيتي دارند و بافت‌هاي هيالوپورفيريتيك تا هيالوميكروليتيك پورفيريتيك را نشان مي‌دهند. اين گدازه‌ها در امتداد گسيختگي‌هاي اصلي منطقه بيرون ريخته‌اند. فلدسپار (سانيدين)، بيوتيت و آمفيبول (هورنبلند) درشت‌بلورهاي عمده‌ اين سنگ‌ها هستند كه در خميره‌اي از شيشه و كاني‌هاي ريزبلور فلسيك (فلدسپارها و كوارتز) و مافيك (بيوتيت و آمفيبول) قرار گرفته‌اند. با مطالعات ژئوشيميايي، اين سنگ‌ها داراي ماهيت كالك‌آلكالن پتاسيم بالا تا شوشونيتي، در زمره سنگ‌هاي اسيدي متاآلومين و IType  قرار مي‌گيرند. در نمودارهاي عناصر كمياب خاكي بهنجار شده نسبت به كندريت، اين نمونه‌ها الگوهاي غني از LREE با نسبت بالاي LREE/HREE را نشان مي‌دهند. غني‌ شدگي از عناصر كمياب خاكي سبك و تهي‌شدگي از عناصر كمياب خاكي سنگين از ويژگي‌هاي سنگ‌هاي كالك آلكالن حاشيه فعال قاره‌اي است. همچنين، اين سنگ‌ها غني‌شدگي از عناصر LILEs و آنومالي منفي از عناصر HFSEs (Nb, Ta و Ti) دارند كه ويژگي سنگ‌هاي ماگمايي مربوط به محيط‌هاي فرورانشي PostCOLG  مي‌باشد. شواهد ژئوشيميايي دلالت بر اين دارند كه ماگماي مادر اسيدي منطقه از ذو‌ب‌بخشي پوسته‌ پاييني در طي كاهش فشار و درطي كشش‌هاي موضعي حاصل شده است.