مقايسه اثربخشي فراشناخت درماني و واقعيت درماني بر خودمراقبتي، فشار خون و قندخون ناشتا در مبتلايان به ديابت نوع 2

Comparison of the effectiveness of metacognitive therapy and reality therapy on self-care, fasting blood pressure and blood sugar in patients with type 2 diabetes

مقدمه بيماري ديابت، از جمله مشكلات جدي سيستم هاي بهداشت و درمان در تمامي جهان و همچنين ايران به حساب مي آيد. پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي فراشناخت درماني و واقعيت درماني بر خودمراقبتي، فشار خون و قندخون ناشتا در مبتلايان به ديابت نوع دو انجام شد. مواد و روش ها روش پژوهش از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون _ پس آزمون و پيگيري با گروه گواه بود. جامعه آماري شامل كليه بيماران زن مبتلا به ديابت نوع 2 شهر كرج در سال 1399 بود. 45 نفر از داوطلبين واجد شرايط به روش نمونه گيري دردسترس و به شكل تصادفي وارد پژوهش شدند. براي گروه هاي واقعيت درماني و فراشناخت درماني، هشت جلسه 90دقيقه اي، برگزار شد. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه خودمراقبتي توبرت و گلاسكو (2000)، دستگاه فشار خون آنالوگ و آزمايش قند خون ناشتا استفاده شد. در گروه ها پيش آزمون و پس آزمون اجرا شد و در نهايت، پيگيري انجام شد. جهت تجزيه و تحليل داده ها از ميانگين و انحراف معيار استفاده شد و داده ها با استفاده از روش اندازه گيري مكرر و با آزمون تعقيبي بون فروني در محيط نرم افزار spss22 با سطح معناداري كمتر از 0/05 تجزيه و تحليل شدند. يافته ها نتايج نشان داد و گروه فراشناخت درماني و واقعيت درماني بر خودمراقبتي (0/001P<) اثر افزاينده داشتند و در طول زمان (0/001P<) و در پيگيري نيز پايدار بود وليكن بر قند خون ناشتا و فشار خون اثر معناداري نداشتند. نتيجه گيري بر اساس يافته هاي اين پژوهش، واقعيت درماني و فراشناخت درماني در افزايش خودمراقبتي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 موثر بودند.

Introduction Diabetes is one of the most serious problems in health care systems all over the world as well as in Iran. The aim of this study was to compare the effectiveness of metacognitive therapy and reality therapy on self-care, blood pressure and fasting blood sugar in patients with type 2 diabetes. Materials and Methods The method of study was quasi-experimental with pre-test-post-test design and follow-up study with a control group. The statistical population consisted of all female patients with type 2 diabetes in Karaj in 1399. 45 of the qualified candidates were made available to the sampling method and entered into the study by accident. Eight 90-minute sessions were held for reality therapy and metacognitive therapy groups. The Toobert and Glasgow (2000) self-care questionnaire, analog blood pressure monitor and fasting blood glucose test were used to collect data. Pre-test and post-test were performed for all groups and finally, follow-up was performed In order to analyze the data in the descriptive discussion, the mean and standard deviation were used and in the discussion of inferential statistics, , the data were analyzed using repeated measures method and Bonferroni post hoc test in SPSS22 software with a significance level of less than 0.05. Results The results showed that the two groups of metacognitive therapy and reality therapy had an increasing effect on self-care (P <0.001) and over time (P <0.001) and in follow-up. It was stable but had no significant effect on fasting blood sugar and blood pressure. Conclusion Based on the findings of this study, reality therapy and metacognitive therapy were effective in increasing self-care of patients with type 2.