عنوان مقاله :
اتلاف و تسبيب مبناي مسئوليت مدني كالاها در نظام حقوقي ايران و فقه اسلامي با مطالعه تطبيقي نظام‌هاي حقوقي فرانسه و امريكا
عنوان به زبان ديگر :
Comparative study of the basis of product liability under Iranian, French and American legal systems
پديد آورندگان :
مهتاب‌‌پور، محمدكاظم دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده حقوق، تهران، ايران
كليدواژه :
اتلاف بالتسبيب , اتلاف بالمباشره , مسئوليت محض , مسئوليت مدني كالاها , مطالعه تطبيقي , نظام حقوقي آمريكا , نظام حقوقي ايران , نظام حقوقي فرانسه
چكيده فارسي :
به موازات توليد كالاهاي متنوع و مخاطره‌آميز، احتمال ورود زيان به اشخاص از سوي كالاها رو به فزوني است. در نتيجه نظام‌هاي خاص مسئوليت مدني به منظور حمايت از زيان‌ديدگان از كالاها در حقوق كشورهاي مختلف نظير فرانسه و آمريكا به رسميت شناخته شده است. نظام‌هايي كه در نهايت به مسئوليت محض توليد‌كننده منجر شده است. در نظام حقوقي ايران كه از قواعد فقه اسلامي منبعث است، اتلاف بالمباشره و بالتسبيب، به عنوان مبنايي مستقل براي مسئوليت بدون تقصير به شمار مي‌رود و در صورت تطبيق مسئوليت مدني كالاها با اتلاف و تسبيب نيازي به وضع قانون جديد نيست. در فرضي كه كالا بدون دخالت ساير عوامل، منجر به ايراد خسارت گردد، زيان ناشي از كالا به فعل توليد منتسب بوده و ايراد ناگهاني خسارت ظهور در وجود عيب در كالا دارد. در چنين فرضي، توليد‌كننده متلف به شمار مي‌رود و بدون آنكه نيازي به اثبات تقصير يا حتي وجود عيب باشد، مكلف به جبران خسارت وارده خواهد بود. در فرضي كه عواملي افزون بر خود كالا، در ورود زيان نقش داشته باشند، انتساب زيان به توليد‌كننده منوط به اثبات عيب كالاست. وجود عيب در كالا علاوه بر اينكه به خودي خود مي‌تواند تقصير به شمار رود، از آنجا كه اراده مصرف‌كننده به استفاده از كالاي سالم تعلق گرفته است، توليد‌كننده‌اي كه كالاي معيوب را در اختيار او گذاشته مانند غارّي است كه ديگري را مغرور ساخته و از اين جهت، سببي اقوا از مباشر به شمار مي‌رود و اين‌گونه بار مسئوليت را بر دوش خواهد كشيد.
چكيده لاتين :
The production of various risky products has led to an increase in the possibility of injury to people from these products. Therefore, special systems regarding product liability have been recognized in deferent countries to protect injured people. This system has been led to “Strict Liability”. According to Iranian law, which is based on Islamic principles (Fiqh), direct and indirect damages are the basis for no-fault liability, and if the product liability concept is interpreted by Islamic principles, then no new legislation will be needed. Damage caused by the product is related to the manufacturing process and fault of the product. Therefore, it is not necessary to prove the fault of the producer or the defects of the product. If the product is not the only cause of damage, the defect must be proven. The product defect is not the only fault, but the manufacturer has also committed fraud since the consumer intended to use the intact product. So the producer is the predominant cause.
عنوان نشريه :
پژوهشنامه حقوق اسلامي
