عنوان مقاله :
شناسايي خطرات و ارزيابي ريسك بخشهاي مختلف پالايشگاه گاز ايلام با استفاده از رويكرد تلفيقي روشهاي Bow-tie و FMEA
عنوان به زبان ديگر :
Identification of Hazards and Risk Assessment among Various Units of Ilam Gas Refinery using the Integrated Approach of Bow-tie and FMEA Methods
پديد آورندگان :
كاظمي، مقداد دانشگاه علوم پزشكي ايلام - دانشكدۀ بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفهاي، ايلام، ايران , عباسي، علي محمد دانشگاه علوم پزشكي ايلام - دانشكدۀ بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفهاي، ايلام، ايران , كاظمي، مهرداد دانشگاه علوم پزشكي ايلام - دانشكدۀ بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفهاي، ايلام، ايران , جمشيدزاده، نرگس دانشگاه علوم پزشكي ايلام - دانشكدۀ بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفهاي، ايلام، ايران , رشيدي، محمدامين دانشگاه علوم پزشكي ايلام - دانشكدۀ بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفهاي، ايلام، ايران
كليدواژه :
ارزيابي ريسك , پالايشگاه گاز , Bow-tie , FMEA
چكيده فارسي :
ارزيابي ريسك فرايندي سامانمند و ضــروري بــراي تعيــين تــأثير، رخــداد و پيامــدهاي فعاليتهاي انسان بر سيستمهاي مخاطرهآميز است؛ بنابراين، هدف از اين مطالعه، شناسايي خطرات و تعيين ريسك كلي بخشهاي گوناگون پالايشگاه گاز ايلام است.
مواد و روشها: در اين مطالعۀ توصيفي- استنباطي، ارزيابي ريسك با تلفيقي از روشهاي Bow-tie و FMEA بر روي 18 بخش مختلف پالايشگاه گاز ايلام انجام گرفت. ابتدا با استفاده از روش Bow-tie، رويداد اصلي، تهديدها، پيامدها، اقدامات پيشگيرانه و بهبود مشخص گرديد؛ سپس با استفاده از روش FMEA، عدد اولويت ريسك (حاصلضرب شدت، وقوع و كشف) به دست آمد. درنهايت، سطح ريسك در سه گروه بحرانهاي كم، متوسط و زياد دستهبندي شد.
يافتههاي پژوهش: بر اساس Bow-Tie، فعاليت رهايش و آزادسازي گاز هيدروژن سولفيد (H2S) بهعنوان رويداد اصلي معرفي گرديد. علاوه بر اين، عوامل نشتي و تركيدگي مخزن، خوردگي و فرسودگي لولهها و اتصالات، خطاي انساني، شرايط عملياتي نامناسب و عوامل طبيعي در نقش تهديد، همچنين صدمه به منابع انساني و زيستمحيطي و خسارات مالي بهعنوان پيامد مشخص شدند. بر اساس FMEA، خطر نشتي و تركيدگي مخزن با دو اثر صدمات انساني و زيستمحيطي در حيطۀ بحران زياد (مهم) قرار گرفت و بهعنوان مهمترين خطر شناخته شد.
بحث و نتيجهگيري: پالايشگاههاي گاز به علت ذات و ماهيت فرايند كاري، با خطرات بسياري مواجهه هستند. رويكرد تلفيقي Bow-tie و FMEA روش مناسبي براي ارزيابي ريسك در اينگونه صنايع است.
چكيده لاتين :
Risk assessment is a systematic and essential procedure to determine the effects, events, and consequences of human activities on perilous systems. This study aimed to identify the hazards and determine the total risk of various units of Ilam Gas Refinery.
Materials & Methods: This descriptive-inferential study assessed the risks on 18 various units of Ilam Gas Refinery through a combination of Bow-tie and FMEA methods. Initially, the top event, threats, consequences, as well as preventive and recovery measures were identified using the Bow-tie method. Afterward, Risk Priority Number (multiplying severity, occurrence, and detection) was obtained by FMEA. Finally, the risk level was divided into three groups of low, moderate, and high crisis.
Findings: Based on Bow-Tie, the release activity of H2S gas was introduced as the top event. Furthermore, tank leakage and burst, corrosion and wear of pipes and fittings, human error, poor operating conditions, and natural factors in the threat role, as well as damages to human and environmental resources and financial losses were identified as consequences. Based on FMEA, the hazard of tank leakage and burst with two effects of human and environmental damages was in the level of high (major) crisis and was recognized as the most important hazard.
Discussions & Conclusions: Gas refineries are faced with many hazards due to the nature of the work process. The integrated approach of Bow-tie and FMEA is a suitable method for risk assessment in such industries.
عنوان نشريه :
مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي ايلام