از واكاوي شكنندگي زنجيره ارزش كسب‌ و كارهاي كشاورزي تا ارائه راهكارهايي براي چابكي آن: مورد مطالعه صنعت زنبورداري و محصولات زنبور عسل

From Analyzing the Fragility of the Value Chain of Agricultural Businesses to Providing Solutions for its Agility: A Study of the Beekeeping Industry and Bee Products

صنعت زنبورداري يكي از محورهاي كارآفريني كشاورزي تلقي شده كه علاوه بر حفظ اكوسيستم، منجر به توسعه اقتصادي مي‌شود. با وجود پتانسيل در اين صنعت و گستردگي تأثيرات آن در بخش كشاورزي متاسفانه در زنجيره ارزش صنعت زنبورداري و محصولات زنبور عسل وجود دارد؛ لذا پژوهش حاضر با هدف شناسايي شكنندگي‌هاي زنجيره ارزش اين صنعت، واكاوي و ارائه راهكار براي شكست ناپذيري آن انجام شده است. به اين منظور جهت تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي دلالت پژوهي، معيار پايه و تاپسيس استفاده شده است. در ابتدا با استفاده از مطالعه كتابخانه‌اي اسناد ده مورد از عوامل شكننده شناسايي شد؛ سپس با استفاده پرسشنامه و روش معيار پايه تحليل شد و وزن هر يك از آنها به دست آمد. در نهايت با استفاده از اوزان حساب شده راهبردهاي استخراجي با استفاده از روش تاپسيس مورد بررسي قرار گرفت. مطابق با يافته‌هاي پژوهش، انتقال دستاوردهاي علمي مؤسسات آموزشي-پژوهشي جهت استفاده كاربردي زنبورداران از طريق كارگاه‌ها و سمينارها در مقايسه با ساير راهبردها داراي بيشترين امتياز مي‌باشد و پس از آن راهبردهاي زمينه‌ سازي فرهنگي جهت همكاري كشاورزان با زنبورداران جهت اطلاع از زمان سم‌پاشي در نزديكي كلوني‌ها و مطالعه زنجيره ارزش و ايجاد شيوه‌ نامه‌هاي اجرايي-عملياتي در سطح كلان و خرد جهت استقرار زنجيره ارزش محصولات مرتبط با زنبورعسل در جايگاه‌هاي دوم و سوم قرار دارد.

The beekeeping industry is considered one of the axes of agricultural entrepreneurship which, in addition to preserving the ecosystem, leads to economic development. Despite the potentials in this industry and the extent of its effects in the agricultural sector, unfortunately, there are problems in the value chain of the beekeeping industry and bee products. Therefore, the present study was conducted with the aim of identifying the fragility of the value chain of this industry and providing a solution for it to reach invincibility. For this purpose, to analyze the data, the methods of signification research, BCM and TOPSIS have been used. Initially, ten fragile factors were identified using a document library study; Then, the basic criterion method was analyzed and the weight of each of them was obtained. Finally, using calculated weights, the extraction strategies were examined using the TOPSIS method. According to the research findings, the transfer of scientific achievements of educational-research institutes for the practical use of beekeepers through workshops and seminars has the highest score compared to other strategies. Colonies and value chain studies and the creation of executive-operational procedures at the macro and micro levels to establish the value chain of bee-related products are in the second and third positions.