مقايسه و بررسي سبك‌شناسانۀ عناصر زباني، بلاغي و محتواييِ قصيده و نامه‌اي از خاقاني

سبك شناسان بر اساس تقسيم‌بندي ادوار مختلف، سبك شعريِ شاعران قرن ششمِ حوزۀ گنجه و ارّان را «آذربايجاني» نام نهاده اند كه از نظر مختصات با سبك «خراساني» متفاوت است. جريان نثرنويسي حاكم بر اين دوره نيز اندك تفاوتي با دورۀ قبل داشت و نويسندگان تلاش مي كردند تا به تقليد از زبان عربي، اندك اندك به ويژگي هاي موجود در سبك فني چنگ زنند و آن‌ها را در نوشته هاي خود دخيل كنند كه اين حركت در پايان قرن هفتم به نثر مصنوع و متكلّف منجر شد. با وجود عقب بودن بيش از يك قرنِ جريان نثرنويسي از جريان شعرگويي در قرن ششم با پديد آمدن «شاعرانِ نثرنويس»، فاصلۀ زماني از بين رفت و شتاب آميختگي مختصاتِ سبكي شعر و نثر بيش از بيش شد. خاقاني شاعري نثرنويس است كه بدون در نظر گرفتن ويژگي هاي نثري دورۀ خود و عقب بودن بيش از يك قرنِ نثر از شعر در شعر و نثر خود به يك شيوه عمل كرد و به تقليد از مصنوع گويي خود در شعر در سرعت بخشيدن حركت نثر «مرسل» به سوي «فني نويسي» نقش مهمي را ايفا كرد و روند حركتِ نثر مُرسل به سوي نثر فني و مصنوع را بيش از بيش شتاب بخشيد. بنابراين، در اين پژوهش برآن شديم تا با مقايسۀ سبك شناسانۀ عناصر زباني، ادبي و محتواييِ نامه‌ و قصيده اي از خاقاني كه هر دو در باب امام عمدة‌ الدين حفده است به اثبات مدعاي خود بپردازيم.