بررسي عوامل مؤثر بر ارتقاي ايمني گروه‌هاي آسيب‌پذير در تقاطع‌هاي شهري (نمونه موردي: سه‌راه تهران‌پارس)

بحران ايمني معابر شهري و هزينه‌هاي ناشي از حوادث رانندگي يكي از چالش‌هاي مهم توسعه كشورهاست. در ميان كاربران جاده‌اي، عابران پياده از آسيب‌پذيرترين گروه‌ها شناخته‌مي‌شوند. تقاطع‌هاي كنترل‌نشده به‌عنوان محل‌هايي با نرخ بالاي تصادف عابران هستند. سه‌راه تهران‌پارس يكي از مهم‌ترين تقاطع‌هاي شرق شهر تهران بوده كه حدود نيمي از تصادفات در آن، خسارتي است و عدد قابل‌توجهي از مصدوميت‌هاي عابران پياده در آن اتفاق‌مي‌افتد. روند رو‌به‌افزايش تعداد تصادفات در محدوده تقاطع، لزوم توجه به آن را بيش‌ازپيش نمايان مي‌سازد. پژوهش پيش‌رو ضمن بررسي وضعيت اين تقاطع، به تعيين مهم‌ترين شاخص‌هاي مؤثر در ايمني افراد در آن مي‌پردازد و ازلحاظ روش، در دسته پژوهش‌هاي توصيفيتحليلي و درعين‌حال كاربردي قرار دارد. داده‌هاي پژوهش در چارچوب مطالعات كتابخانه‌اي، مشاهدات ميداني و طرح پرسشنامه (جامعه آماري شامل ساكنين منطقه و كاربران فضا با حجم نمونه 333 نفر) گردآوري و مقايسه وضعيت ميانگين و انحراف معيار متغيرهاي مورد‌پرسش با وضعيت ايده‌آل صورت‌گرفت. همچنين از مدل معادلات ساختاري براي سنجش نحوه ارتباط عوامل مؤثر بر ايمني افراد استفاده شد. ميزان اعمال قانون و نظارت (3.4) بيشترين ميانگين را از نگاه افراد داراست. بررسي بارهاي عاملي مدل حاصل در عوامل مؤثر بر ايمني گروه‌هاي آسيب‌پذير اين تقاطع‌ بر ابعاد انساني (0.97)، كالبدي (0.96) مديريتي (0.95) و تجهيزات مسير (0.908) نشان از معناداري اين روابط و نقش پررنگ‌ شاخص‌هاي معيار انساني است. ارتباطات موجود ميان متغيرهاي بيروني و دروني، معيار كالبدي و متغير تركيب كاربري اراضي (بار عاملي 0.71) بيشترين همبستگي را نشان مي‌دهد كه انتظار آن مي‌رود در اقدامات پيشنهادي مبناي برنامه‌ريزي در اين تقاطع قرارگيرد.