بررسي تاثيرات مديريت استراتژيك در كاهش آلودگي ناشي از فرآيندهاي پالايش نفت (مطالعه موردي پالايشگاه تهران)

زمينه وهدف: با توجه به افزايش ميزان آلودگي‌ها در شهرهاي بزرگ، نگراني‌هاي زيادي نسبت به فعاليت صنايع بزرگ از جمله پالايشگاه ها براي محيط زيست شهري وجود دارد. از اين رو مطالعه حاضر با هدف تعيين نقش مديريت استراتژيك در كاهش آلودگي ناشي از فرآيندهاي پالايش نفت در تهران بزرگ انجام گرفته است.روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي موردي بوده و از نظر هدف كاربردي مي‌باشد. محل پژوهش پالايشگاه نفت تهران و جامعه آماري اين پژوهش را روساي گروه و مديران شاغل در پالايشگاه نفت تهران كه به كمك نمونه‌گيري خوشه‌اي، تعداد نمونه40 نفر تعيين شد. به منظور طراحي و تهيه پرسشنامه تحقيق از نظرات خبرگان و كارشناسان با استفاده از روش دلفي استفاده شد و از پرسشنامه براي شناسايي و وزن‌دهي نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهديدها استفاده گرديد. روايي پرسشنامه با استفاده از روش لاوشه و پايايي پرسشنامه با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ به دست آمد كه مورد تاييد بود. شناسايي و تجزيه و تحليل نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهديدها بر اساس SWOT انجام شد و در تحليل نهايي براي تعيين ميزان اهميت هر يك از گويه‌ها از آزمون فريدمن استفاده شد و براي تعيين استراتژي برتر از ماتريس ارزيابي كمي كمك گرفته شد.يافته‌ها: با توجه به يافته‌هاي به دست آمده از پژوهش ‌وجود برنامه راهبردي در پالايشگاه براي كاهش آلودگي‌هاي ناشي از فرآيندهاي پالايش نفت پالايشگاه تهران‌ ‌، ‌بيماري‌هاي شغلي به دليل عدم استفاده از وسايل حفاظتي مناسب براي كارگران پالايشگاه تهران ‌، ‌برنامه‌هاي آتي توسعه براي كاهش آلودگي‌هاي ناشي از فرآيندهاي پالايش نفت در پالايشگاه تهران و از بين رفتن پوشش گياهي و فرو نشست زمين و... به ترتيب در رتبه اول اولويت‌بندي گويه‌هاي نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهديدات كاهش آلودگي‌هاي ناشي از فرآيندهاي پالايش نفت مي‌باشند.بحث و نتيجه گيري: بسياري از تهديدهاي زيست محيطي، تخريب منابع و آلودگي‌ها نتيجه فعاليت‌هاي غيرمنطبق با محيط زيست شهري هستند؛ از طرفي با توجه به‌اهميت نقش توسعه صنعت نفت و توجه به‌كاهش آلودگي‌هاي محيط زيست، بايد مديران مربوطه شرايطي را اخذ نمايند تا با اتخاذ سياست‌هاي مناسب و برنامه‌ريزي مطلوب، بتوان در كنار حفظ محيط زيست به‌رشد و توسعه صنعت نفت پرداخت. همچنين در بررسي‌هاي انجام شده بر عوامل داخلي و خارجي كاهش آلودگي ناشي از فرآيندهاي پالايش نفت و انتخاب استراتژي برتر در ارزيابي كمي استراتژي‌هاي به‌دست آمده موارد ذيل حائز اهميت است:1-توجيه مسئولان صنعت نفت از طريق برگزاري سلسله جلساتي درراستاي حفاظت ازمحيط زيست وتقويت همكاري بين بخش‌هاي صنعت نفت ومحيط زيست.2-آموزش و ارتقا دانش فني نيروي انساني پالايشگاه در زمينه كاهش آلودگي‌هاي نفتي. پس سازمان با طراحي دوره‌هاي آموزشي مي‌تواند پرسنل خود را تقويت و توانمند كند. 3-شناسايي و جلوگيري از آن دسته از اقدامات نامطلوب در فرآيندهاي پالايش نفت كه بر پوشش گياهي، محيط‌زيست شهري تأثير منفي دارد.