امكان سنجي كيفي به‌كارگيري ابزارهاي مالي مديريت بحران‌هاي بانكي در ايران (كاربست روش دلفي)

Qualitative Study of utilizingFinancial Instruments in Banking Crisis Management for Iranian banking system (using Delphi technique)

استانداردهاي بين‌المللي و نيز تجربيات جهاني نشان مي‌دهد غلبه بر بحران‌هاي بانكي نيازمند وجود طيف وسيعي از سازوكارها و ابزارهاي مالي است كه بتوان با به كارگيري آنها بدون استفاده از منابع مالي دولت و بخش عمومي، سلامت مالي بانك را به وضعيت عادي بازگرداند و بانك را احياء كرد. سؤال اساسي مقاله حاضر شناسايي اين ابزارها و امكان‌سنجي كيفي استفاده از آن‌ها در مورد بانك‌هاي دولتي و خصوصي‌شده در ايران با توجه به اقتضائات بومي (از جمله ملاحظات شرعي) است. بدين منظور ابزارهاي مالي مديريت بحران‌هاي بانكي با استفاده از تجربيات جهاني احصا و سپس با استفاده از روش دلفي، در دو مرحله در معرض قضاوت خبرگان قرار گرفت. نتايج مقاله نشان مي‌دهد در شرايط فعلي اقتصاد ايران از ميان ابزارهاي احصا شده امكان پياده‌سازي 9 ابزار در بانك‌هاي دولتي و 10 ابزار در بانك‌هاي خصوصي‌شده، بدون نياز به تغيير يا اصلاح اساسي وجود دارد. همچنين در صورت فراهم‌سازي بسترهاي نهادي (از طريق اصلاح قوانين و مقررات يا انجام تغييرات ساختاري) امكان به كارگيري 2 ابزار ديگر در بانك‌هاي دولتي و 5 ابزار ديگر در بانك‌هاي خصوصي‌شده ايجاد خواهد شد.

International standards as well as global experience show that overcoming banking crises requires a wide range of financial instruments/methods that can be used for bankchr('39')s recovery without using public funding.The main question of the present article is to identify these instruments/methods and to examine their use in the case of state-owned and privatized banks in Iran according to local requirements (including religious considerations). For this purpose, the financial instruments of banking crisis management were listed and then by using the Delphi technique exposed to expert judgment in two stages. The results of the article show that in the current situation of Iranchr('39')s economy, it is possible to implement 9 instruments in state-owned banks and 10 instruments in privatized banks, without the need for major changes or modifications. Also, in case of providing institutional bases (through amending laws and regulations or making structural changes), it will be possible to use 2 other instruments in state-owned banks and 5 other instruments in privatized banks.