بررسي و مقايسه ميزان اثربخشي درمان شناختي-رفتاري و طرحواره درماني بر خودشفقت ورزي زنان و مردان مبتلا به ديابت نوع 2

Evaluation and Comparison of the Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy and Schema Therapy in Improving Self-Compassion in Men and Women with Type 2 Diabetes

هدف: هدف اين پژوهش تعيين اثربخشي درمان شناختي رفتاري در مقايسه با طرحواره درماني بر خودشفقت ورزي زنان و مردان مبتلا به ديابت نوع دو بود. روش پژوهش: اين پژوهش با روش نيمه تجربي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه و مرحله پيگيري بود و جامعه آماري شامل زنان و مردان مبتلا به ديابت نوع 2 بود كه در بازه زماني فروردين تا شهريور 1399 به انجمن ديابت جزيره كيش مراجعه نموده بودند كه پس از غربالگري 45 نفر به صورت هدفمند انتخاب و پس از همتاسازي در سه گروه درمان شناختي-رفتاري (15 نفر)، طرح‌واره درماني (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) به صورت تصادفي جايگزين شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه شفقت به خود نف (2003) بود؛ در اين پژوهش گروه درماني شناختي-رفتاري به وسيله بسته درماني ليهي (2004) و گروه طرحواره درماني به وسيله بسته درماني يانگ و همكاران (2006) به مدت هشت جلسه به مدت 90 دقيقه تحت درمان قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از واريانس اندازه‌گيري مكرر تحليل شد. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نشان داد گروه‌ درمان شناختي-رفتاري و طرحواره درماني بر خودشفقت‌ورزي (70/10=F، 001/0=P) زنان و مردان مبتلا به ديابت نوع دو موثر است؛ همچنين نتايج نشان داد گروه درماني شناختي-رفتاري و طرحوراه درماني بر مولفه‌هاي مهرباني با خود (54/4=F، 018/0=P)، قضاوت نسبت به خود (25/6=F، 005/0=P) و همانندسازي افراطي (45/3=F، 043/0=P) موثر است و اين تاثير در مرحله پيگيري نيز پايدار است؛ همچنين نتايج آزمون تعقبي نشان داد بين نمرات گروه‌هاي شناختي-رفتاري و طرح‌واره درماني در خودشفقت‌ورزي و مولفه‌هاي مهرباني با خود، قضاوت نسبت به خود و همانندسازي افراطي وجود ندارد (05/0 p>). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج پژوهش مي‌توان بيان نمود شفقت ورزي به خود بر اساس افكار و باورهاي فرد در مورد خويش شكل مي گيرد. لذا با توجه بر آن كه درمانهاي شناختي رفتاري و طرحواره درماني به اصلاح باورها و عقايد فرد در اين زمينه ميپردازند، هر دو درمان ميزان تأثير يكساني داشت.

Aim: The present study aimed to determine the effectiveness of cognitive-behavioral therapy in comparison with schema therapy in improving self-compassion in men and women with Type 2 diabetes. Methods: The present study had a quasi-experimental method with a pretest-posttest design and a control group and a follow-up stage. The statistical population consisted of men and women with type 2 diabetes who visited the Kish Island Diabetes Association from April to September 2020. After the screening, 45 individuals were selected by the purposive method and were randomly included in three groups, namely cognitive-behavioral therapy (n=15), schema therapy (n=15), and control group (n=15) after matching. Neff's self-compassion scale (2003) was the research tool. In the study, the cognitive-behavioral therapy group was treated by the Leahy treatment package (2004), and the schema therapy group by the treatment package of Yang et al. (2006) in eight 90-minute sessions. Data were analyzed using repeated-measures analysis of variance. Results: The research results indicated that the cognitive-behavioral therapy and schema therapy groups were effective in improving self-compassion (F=10.70, P=0.018) in men and women with type 2 diabetes. The findings also indicated that cognitive-behavioral therapy and schema therapy groups were effective in improving self-compassion (F=4.54, P=0.018), self-judgment (F=6.25, P=0.005), and projective identification (F=3.45, P=0.043), and the effect was also stable at the follow-up stage. The results of the post hoc test also indicated that there was no difference between scores of cognitive-behavioral and schema therapy groups in self-compassion and self-compassion, self-judgment, and projective identification (p>0.05). Conclusion: According to the results, self-compassion was created based on the individuals' self-beliefs and thoughts; hence, both treatments had the same effect since cognitive-behavioral therapies and schema therapy modified the individuals' beliefs and opinions in this field.