اثر اكسين و بستر كشت در توليد سوخك گل سوسن (Lilium spp.) به روش فلس‌برداري

Effects of Auxin and Media Culture on the Production of Lily (Lilium spp.) Bulblet Using Scaling

گل سوسن (Lilium spp.) ازجمله مهم‌ترين و محبوب‌ترين گياهان زينتي سوخواره شاخه بريدني در ايران و جهان محسوب مي‌شود. وابستگي كشور به واردات سوخ و پيرو آن قيمت بالا و عدم‌دسترسي آسان به سوخ‌هاي با كيفيت از مشكلات اصلي توليدكنندگان گل شاخه بريدني سوسن در داخل كشور محسوب مي‌شوند. بدين‌منظور پژوهش حاضر با هدف بهينه‌سازي توليد سوخك به‌عنوان مرحله اول توليد سوخ طراحي و اجرا گرديد. در اين آزمايش اثر تيمارهاي تنظيم‌كننده رشد اكسين به‌مدت يك ساعت در پنج سطح شاهد (آب‌مقطر)، 250 و 500 ميلي‌گرم بر ليتر ايندول بوتريك اسيد، 250 و 500 ميلي‌گرم بر ليتر نفتالين استيك اسيد و هم‌چنين اثر سه بستر كشت مختلف كوكوپيت، كوكوپيت + پرليت (1:1) و پيت ماس سياه موردبررسي قرار گرفت. آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار و هشت فلس در هر تكرار انجام شد و صفات تعداد سوخك، وزن سوخك، قطر سوخك، وزن ريشه، تعداد ريشه، تعداد ريز فلس و درصد توليد سوخك در پايان آزمايش اندازه‌­گيري شدند. نتايج پژوهش حاضر نشان داد؛ بيش‌ترين تعداد سوخك (07/2) در تيمار ايندول بوتريك اسيد500 ميلي‌گرم بر ليتر (بدون تفاوت معني­دار با تيمار 250 ميلي­گرم بر ليتر نفتالين استيك اسيد)، بيش‌ترين وزن سوخك (81/0 گرم) و قطر سوخك (32/1 سانتي‌متر) در تيمار شاهد، بيش‌ترين تعداد ريشه (37/4) و وزن ريشه (60/0 گرم) در تيمار ايندول بوتريك اسيد 250 ميلي­گرم بر ليتر و بيش‌ترين درصد توليد سوخك (55/75 درصد) در تيمار ايندول بوتريك اسيد 250 ميلي­گرم بر ليتر (بدون تفاوت معني­دار با تيمار شاهد) به­دست آمد.

Lily (Lilium spp.) is one of the most popular geophyte ornamental plants of cut flowers in Iran and the world. The country’s dependence on the import of bulb and following that high price and lack of easy access to the quality bulbs are the main problems for producers of lilies cut flower in the country. For this purpose, the objective of this study was to optimize the production of bulblets as the first stage of bulb production. The factorial experiment was performed in a completely randomized design with three replications and eight scales per replicate. Experiments were as follow: (I) five levels of auxin [control (distilled water), 250 and 500 mg/l indole-3-butyric acid, 250 and 500 mg/l naphthalene acetic] for one hour, (II) Three levels of media culture [Cocopeat, Cocopeat + Perlite (1:1) and Black Peat moss]. The results showed; the maximum number of bulblet (2.07) in the treatment of indole-3- butyric acid 500 mg/l [Non significant difference with treatment 250 mg/l naphthalene acetic acid], more the highest bulblet weight (0.81 g) and bulblet diameter (1.32 cm) in the control treatment, the maximum number of root (4.37) and root weight (0.60 g) in the treatment indole-3-butric acid 250 mg/l, the highest bulblet production percentage (75.55%) [Non significant difference with treatment control] were obtained.