پژوهش كيفي سرمايه اجتماعي ميان اعضاي هيأت علمي با راهبرد «هم نويسندگي»

A Qualitative Study of Social Capital of Faculty Members using Co-Authorship Strategy

توسعه دانشگاه در گرو توسعه اعضاي هيأت علمي و همكاري­ هاي علمي آنان است كه اين همكاري­ ها، افزايش تفاهم متقابل اعضا و بهبود فعاليت­ ها و توليدات علمي را در پي دارد. بنابراين، مطالعه پژوهشي حاضر با رويكرد كيفي و روش پديدارشناسي تفسيري قصد دارد تا تجارب هم ­نويسندگي اعضاي هيأت ‌علمي را به‌عنوان يك جنبه قابل‌مشاهده از همكاري علمي مورد بررسي قرار دهد. با استفاده از نمونه‌گيري هدفمند و در نظر گرفتن اشباع نظري داده‌ها، 12 نفر از اعضاي هيأت ‌علمي در پژوهش مشاركت كردند. داده‌ها با استفاده از مصاحبه نيمه ­ساختاريافته جمع‌آوري و پياده‌سازي گرديد و سپس با استفاده از روش اسميت و آزبورن (2004) و نرم‌افزار 2020MAXQDA مورد تحليل قرار گرفت. براساس نتايج پژوهش، دو عامل بازدارنده و مشوق از تجارب هم نويسندگي اعضاي هيأت علمي تفسير گرديد. عوامل بازدارنده كه ناشي از تجارب ناخوشايند اعضاي هيأت علمي بود در قالب مضمون افت كيفيت پژوهش و دو زيرمضمون گرايش به كمي­ گرايي و كسب شهرت علمي و عوامل مشوق ناشي از تجارب خوشايند اعضاي هيأت علمي در قالب مضمون خلق يك اجتماع علمي و چهار زيرمضون اعتماد اجتماعي، هم­ افزايي، تقويت گفتمان علمي و ارتقاء كيفيت دانشگاه احصا گرديد. نتايج پژوهش نشان داد كه هم­ نويسندگي‌ها موجب ارتقاء سطح سرمايه اجتماعي در دانشگاه مي‌شوند و متقابلاً سطح اين هم­ نويسندگي‌ها نيز تحت تأثير عملكرد و بازخورد دانشگاه قرار دارند كه تضعيف و يا تقويت آن‌ها را موجب مي‌گردد. پژوهش حاضر توصيه مي‌كند كه در راستاي ارتقاء اين هم ­نويسندگي‌ها ايجاد بسترهاي همكاري در دانشگاه و توجه دانشگاه به معيارهاي كيفي در پژوهش مورد توجه قرار بگيرد.

University development highly depends on faculty members and their academic collaboration. The collaboration would increase mutual understanding of the members and improve their academic activities and contributions. Taking a qualitative approach and interpretive phenomenology method, this study tried to explore the experience of co-authorship of faculty members as a visible aspect of academic collaboration. Using purposive sampling and considering data saturation, twelve faculty members were interviewed through a semi-structured questionnaire. The data analyzed using Smith and Osborne’s (2004) method and MAXQDA 2020. Results indicated two deterrent and encouraging factors among the co-authorship experiences of the faculty members. The deterrent factor, resulting from unpleasant experiences was decreasing the quality of research with two subcategory of tendency to quantification and academic reputation and the encouraging one, resulting from nice experiences was creating a scientific community with four subcategories of social trust, collaboration, improving scientific discourse and improving the quality of university. Results showed that co-authorship improves social capital in universities and the authorship itself is influenced by universities’ feedback that could be strengthening or weakening. It is recommended in this study that for encouraging the co-authorship, university should pay attention to creating an appropriate space for academic collaboration and also qualitative criteria of research.