مدل فهم هرمنوتيكي قرآن، در انديشۀ گادامر

Model of hermeneutic understanding of the Qur'an based on Gadamer's thought

گادامر در كتاب حقيقت و روش به مقولة فهم و چگونگي شكل‌گيري آن پرداخته است. انديشه‌هاي او، بيشترين تأثير را بر مطالعات قرآنيِ روشنفكران دينيِ مسلمان داشته است. وي ضمن به‌تصوير‌كشيدن گونه-هاي مختلفي از فهم، از نقاط ضعف آنها لايه‌برداري مي‌كند، تا بدين‌وسيله صورتِ حقيقيِ "فهميدن" را نشان دهد. در اين پژوهش، سعي شده است با انطباقِ اين مدل‌هاي فهم بر حوزة فهم قرآن و ارزيابيِ آنها از منظر گادامر، صورت مقبول فهمِ قرآن بر اساس منظومة فكريِ او آشكار شود. پژوهش حاضر با روش توصيفي _تحليلي نشان مي‌دهد كه گونه‌هاي فهم، اعم از "عينيِ محض يا تاريخي"، "ذهنيِ محض يا مدرن" و "ديالوگي" اساساً كاشف از حقيقت قرآن نيستند. نقص آنها، به دليل نفي يا كم‌رنگ-كردنِ نقش برخي عناصر سازندة فهم است. بر اساس انديشة گادامر، فهمِ حقيقي قرآن، فهمِ "ديالوگي-الهياتي" است؛ يعني ما با يك فزوني مهم با عنوان "باور توحيديِ فهمنده" در "الگوي ديالوگي عامِ" گادامر مواجه‌ايم.

In Truth and Method, Gadamer deals with the concept of understanding and how it is formed. His thoughts have greatly influenced on the Qur'anic studies of Muslim religious enlighteners. In addition to depicting different types of understanding, he also peels off their weaknesses to show the true model of "understanding". In this research, an acceptable form of understanding the Qur'an based on Gadamer's system of thought has been revealed.