عنوان مقاله :
مقايسهي شمايلنگاري و موضوعي سنگنگارههاي گورگتان نيكشهر و بنديك گُشت سراوان
پديد آورندگان :
ياغي زهي، مريم دانشگاه سيستان و بلوچستان، زاهدان، ايران , جوزي، زهره دانشگاه سيستان و بلوچستان، زاهدان، ايران
كليدواژه :
سنگنگاره , بلوچستان , گورگتان (نيكشهر) , بنديك (سراوان) , هنر صخره اي
چكيده فارسي :
صخرهنگارهها از منظر مطالعات باستانشناختي، تاريخي، هنر و مطالعات انسانشناسي حائز اهميت فراواني بوده و بررسي آن-ها ميتواند در بازشناخت فرهنگ جوامع گذشته مفيد واقع گردد. سيستان و بلوچستان از جمله مناطق غني در رابطه با اين دسته از آثار بوده كه حضور مجموعههايي همچون نقوش صخرهاي قصرقند، بنديك، گورگتان و سنگنگارههاي ميل خاش، نشان از پيشينه فرهنگي و تاريخي كهن و پرفروغ اين منطقه را دارد. اين پژوهش كه مبتني بر مطالعات كتابخانهاي و بررسي-هاي ميداني و به شيوه توصيفي - تحليلي و تاريخي بوده، به مطالعه نقوش صخرهاي گورگتان نيكشهر پرداخته و ضمن معرفي، تحليل و تاريخگذاري اين مجموعه، به مقايسه و تطبيق صخرهنگارههاي آن با نقوش صخرهاي موجود در دره بنديك سراوان ميپردازد. اين كه نقوش صخرهاي گورگتان از نظر تكنيك و گونهشناسي شامل كدامها و به چه دوراني تعلق دارند و وجوه مشترك اين آثار با صخرهنگارههاي بنديك چيست؛ از مهمترين سوالات و اهداف مطرح شده در اين پژوهش هستند.
مطالعات صورت گرفته نشان ميدهد كه صخرهنگارههاي گورگتان شامل انواع نقوش انساني، حيواني، گياهي، هندسي و نمادين بوده؛ اين آثار از منظر نوع نقوش و شمايلنگاري و همچنين از نظر فن ايجاد نقوش و صحنههاي موضوعي قابل مقايسه با نگارههاي بنديك است. اين ويژگيهاي مشترك، نشان از تعلق هر دو آثار به مردماني با فرهنگهاي يكسان و مشابه بوده و اين را ميرساند كه حداقل بخشي از نقوش هر دو مجموعه، در يك بازه زماني مشترك و مشابه ايجاد گشتهاند.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
جستارهاي باستان شناسي ايران پيش از اسلام