بررسي دلالتهاي انديشه سيد قطب و تاثير آن بر خشونت گرايي در جهان اسلام معاصر

سيد قطب به عنوان يكي از متنفذ ترين چهره‌هاي فكري جهان اسلام معاصر، تاثير زيادي بر روند اسلام گرايي معاصر به سمت خشونت گرايي داشته است. نوشتار حاضر درپي پاسخ به‌اين پرسش است كه انديشه سيد قطب چه دلالت‌هاي را پردازش مي‌كند كه با استناد به ‌آن فرايند خشونت‌گرايي در جهان اسلام افزايش يافته است؟. در انديشة پسيني سيد قطب مفاهيم و گزاره‌هاي وجود دارد كه از ظرفيت بالاي خشونت پروري برخوردار بوده و در مواردي آشكارا به استفاده از وسائل قهريه براي پيشبرد اهداف دعوت مي‌كند. اثر مشهور وي «معالم في الطريق»، نمونة از آثار وي است كه به تعبير خود سيد قطب بسان مرامنامة براي اقليت ايماني ممتاز، به آنان خواهد آموخت كه در شرايط فعلي چگونه عمل نمايند!. در بررسي و تحليل انديشه قطب آثار زيادي پديد آمده است كه بيشتر جنبه نگرش مثبت به انديشه‌هاي وي را القاء مي‌كند و جنبه انتقادي به انديشه وي اندك است. بنابراين نوشتار حاضر در چارچوب و روش دلالتي سعي در بازيابي انديشه سيد قطب با رويكرد انتقادي دارد كه مسأله خشونت فزاينده در جهان اسلام بازتاب آن است. رهيافت دلالتي در بررسي انديشه سيد قطب، وجه التمايز اين نوشتار با نمونه‌هاي مشابه است كه بارويكرد انتقادي به انديشه سيد قطب نگارش يافته است. نتيجه حاصل از اين رويكرد فهم ملموس از انديشه سيد قطب نشان مي‌دهد كه به عنوان نمونه در اشخاص و جريان‌هاي اسلامي خشونت گرا نمود واقعي يافته است.