طراحي و روان‌سنجي ابزار اندازه‌گيري پيامدهاي شبكه‌هاي اجتماعي مجازي بر زندگي زوجي

زمينه و هدف: تعاملات و مناسبات ارتباطي زوجين در بستر شبكه‌هاي اجتماعي دچار چالش شده است. اين مطالعه با هدف ارزيابي روان‌سنجي ابزار سنجش پيامدهاي شبكه‌هاي اجتماعي مجازي بر زندگي زوجي با روش تحليل عاملي انجام شده است.مواد و روش ها: اين ابزار مبتني بر واكاوي ديدگاه‌ها و ادراكات زنان و مردان متأهل از پيامد‌هاي شبكه‌‌هاي اجتماعي مجازي بر زندگي زوجي‌ به روش مطالعه كيفي‌ است. روايي پرسشنامه از طريق روايي صوري (كيفي و كمي)، روايي محتوا (كيفي و كمي) و روايي سازه (تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي) در 700 فرد داراي تجربه تأهل مورد بررسي قرار گرفت. پايايي پرسشنامه به روش آزمون ـ بازآزمون (محاسـبه ضريب همبستگي درون طبقه‌اي) و نيز بررسي همبستگي دروني (محاسبه ضريب آلفا ـ كرونباخ) تعيين شد. تحليل‌هاي آماري نيز توسط نرم‌افزارهاي SPSS24 و AMOS24 انجام پذيرفت.يافته‌ها: ابزار اوليه شامل 20 گويه‌ در پي يك مطالعه‌ كيفي به‌دست آمده‌ بود كه بعد از روان‌سنجي، 4 گويه حذف و 12 گويه‌ باقي ماند. طيف مقادير محاسبه شده براي نسبت و شاخص روايي محتواي گويه‌هاي مـورد بررسـي بـه ترتيـب (1-0/83) و (1-0/66) و امتياز تأثير همه آنها بالاتر از 1/5 بود. ضـريب همبسـتگي درون طبقـه‌اي و ضريب آزمون آلفاي كرونباخ پرسشنامه به ترتيب 0/864 و 0/785 به‌دست آمد. نتايج تحليل عاملي اكتشافي چهار عامل »تعهد تهديد شده «، »فردي شدن زندگي مشترك «، »حريم غيرخصوصي « و »صميميت كم‌رنگ « را استخراج كرد. مدل برازش يافته بر اساس اين چهار عامل 43/75 درصد پيامدهاي حضور در شبكه‌هاي اجتماعي بر زندگي زوجي را تبيين كرد. نتيجه گيري: نتايج روان‌سنجي در اين مطالعه نشان داد نسخه ابزار 12 گويه و 4 عاملي سنجش پيامدهاي حضور در شبكه‌هاي اجتماعي بر زندگي زوجي از روايي و پايايي مطلوب برخوردار است و از آنها مـي‌تـوان بـه عنـوان ابزاري مفيـد و كـاربردي در اين زمينه استفاده كرد.