عنوان مقاله :
شبيه سازي عددي آبخوان دشت بيجار- ديواندره با استفاده از كد MODFLOW و بررسي تأثيرات خشكسالي بر تغييرات كمي آن
عنوان به زبان ديگر :
Numerical Simulation of Bijar-Divandere Plain Aquifer Using MODFLOW Code and Investigation in the Effects of Drought on Its Quantitative Changes
پديد آورندگان :
قمرنيا، هوشنگ دانشگاه رازي - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي آب، كرمانشاه، ايران , عنايتي حسيني، سميه دانشگاه رازي - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي آب، كرمانشاه، ايران , اميني، عطا مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كردستان، سنندج، ايران
كليدواژه :
آب زيرزميني , آبخوان , كردستان , شاخص SPI , مدل مفهومي
چكيده فارسي :
به دليل افزايش جمعيت، سطح رفاه، توسعه صنايع و كشاورزي در كنار تغييرات اقليمي، همواره انتظار رفتاري متغير از منابع آب زيرزميني در طول زمان از جهت كمي و كيفي مي‌رود. بنابراين بررسي تغييرات كمي و كيفي آب زيرزميني جهت مديريت آن ضروري به نظر مي‌رسد. بدين منظور در اين پژوهش به بررسي تغييرات كمي آب زيرزميني دشت بيجار- ديواندره با كد MODFLOW موجود در نرم‌افزار GMS پرداخته شد. شبيه‌سازي آبخوان براي يك دوره شش ساله و گام ماهانه از مهر سال 1389 تا خرداد سال 1395 انجام و شاخص خشكسالي SPI نيز براي دوره آماري 1366- 1394 محاسبه شد. نتايج شبيه‌سازي آب زيرزميني نشان‍داد كه در طول دوره شبيه‌سازي سالانه در حدود m 0/5 افت در آبخوان ايجادشده كه شدت آن در ناحيه‌هاي مختلف متفاوت بود. لذا، با توجه به افت ايجادشده و با در نظر گرفتن مساحت و مقدار متوسط ضريب ذخيره آبخوان موردنظر، سالانه در حدود mm3 1/1 از حجم آبخوان كاسته شده است. نتايج به‌دست‌آمده نشانگر آن است كه اگر همچنان روند مديريت كنوني ادامه يابد، در طول چند سال آينده شاهد افت شديد آبخوان و خسارت جبران‌ناپذيري خواهيم بود. نتايج شاخص SPI نيز حاكي از وضعيت خشكسالي نزديك نرمال بوده و اين بدان معني است كه خشكسالي تأثير بسيار كمتري در تراز آب زيرزميني آبخوان موردنظر در سالهاي مختلف داشته است. ازاين‌رو، جهت حفظ آبخوان موردنظر، بررسي سناريوهاي مديريتي نظير تغذيه مصنوعي، كاهش برداشت‌ها، تغيير الگوي كشت در منطقه پيشنهاد مي‌گردد.
چكيده لاتين :
In this study, quantitative changes in groundwater in Bijar-Divandere plain with MODFLOW code in GMS software were investigated. Aquifer simulation was performed for a period of six years and a monthly step from October 2010 to June 2016. The SPI annual drought index was calculated for the statistical period of 1987-2015. The results of groundwater simulation showed that during the annual simulation period, there was a decrease of about 0.5 m water level in the aquifer, the intensity of which varied in different areas. Therefore, due to the decrease and taking into account the area and the average amount of storage capacity of the aquifer, the volume of the aquifer has been reduced by about 1.3 MCM per year. The results showed that if the current management process continues, over the next few years we will see a sharp decline in the aquifer and irreparable damage. The results of SPI index also indicated that the drought situation was close to normal, which means that drought has a much lesser effect on the groundwater level of the aquifer in different years.
عنوان نشريه :
محيط زيست و مهندسي آب
