بررسي اثرات كشندگي و زيركشندگي سيترونلول و عصاره چريش در كنترل كنه قرمز مركبات، Panonychus citri

The investigation of lethal and sub-lethal effects of citronellol and neem extraction in control of red citrus mite, Panonychus citri (Acari: Tetranychidae)

كنۀ قرمز مركبات، Panonychus citri (McGregor) (Acari:Tetranychidae) يك آفت مهم گياهي در مناطق كشت مركبات جهان است. استفاده از آفت كش هاي شيميايي با طيف اثر وسيع عليه اين گونه و ديگر آفات در مناطق مركبات كاري، اين كنه را به يك آفت جدي در باغ هاي مركبات در حاشيه درياي خزر درآورده است. اثرات كشندگي و زيركشندگي دو تركيب زيست سازگار سيترونلول و عصاره ي چريش روي مراحل مختلف زندگي كنۀ قرمز مركبات با استفاده از روش برج پاشش مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه سيترونلول روي مرحله تخم و عصارهي چريش روي مرحله ي لاروي به ترتيب با LC50 معادل 245/55 و 666/94 ميلي ­گرم بر ليتر، سميت بالايي داشتند. بررسي اثرات زيركشندگي سيترونلول و عصاره ي چريش روي ماده هاي بالغ كنۀ قرمز مركبات در مقايسه با شاهد باعث كاهش معني دار باروري (0/1، 1/5 و 18/03 تخم به ازاي هر ماده به ترتيب)، زادآوري (0/066، 1/07 و 17 تخم تفريخ شده به ترتيب) و طول عمر (5/43، 5/86 و 11/83 روز به ترتيب) شد. در كل نتايج نشان دهنده ي اثر مناسب تركيبات سيترونلول و عصاره ي چريش در كنترل مراحل ابتدايي رشد كنۀ قرمز مركبات با رويكرد حفاظت از محيط زيست بود. از اينرو، مي توان استفاده از اين تركيبات را در برنامه ي مديريت مقاومت براي كنترل اين كنه پيشنهاد كرد.

Panonychus citri (McGregor) (Acari: Tetranychidae) is an important pest species in the citrus growing world. Due to broad spectrum chemical pesticides applied on citrus orchards pests, P. citri became an important citrus orchard pest in the north of Iran. In this study, lethal and sub-lethal effects of two biocompatible compounds, citronellol and neem extract, were investigated on different developmental stages of citrus red mite using the potter spray tower method. The results showed that citronellol and neem had high toxicity on egg and larval mite stages with LC50 values of 245.55 and 666.94 mg/L, respectively. The sub-lethal effects of citronellol and neem extract on adult citrus red mite in comparison control significantly reduced fecundity (0.1, 1.5 and 18.03 eggs/female, respectively), fertility (0.066, 1.07 and 17 hatched eggs/female, respectively) and longevity (5.43, 5.86 and 11.83 days, respectively). The results showed appropriate control effects of biomite® and neem extract against early growth stages of the citrus red mite with an environmental protection approach. Therefore, these compounds could be recommended in the program of resistance management of this pest.