تحليلي بر تشديد منازعات منطقه‌اي در دوران ابهام قطبيت ساختار سيستم بين‌الملل: مطالعه موردي غرب آسيا (1991-2019)

قطبيت، اشاره به توزيع قدرت در جامعه بين‌المللي و بنابراين توصيف ماهيت سيستم بين‌المللي دارد. مهم‌ترين بحث قطبيت، ارتباط بين قطبيت و ثبات سيستم بين‌الملل است. بدين‌ترتيب، قطبيت ساختار سيستم بين‌الملل و ارتباط آن با صلح و ثبات سيستم بين‌الملل و سيستم منطقه‌اي از مسائل مهم درخور پژوهش است. به دليل اينكه قطبيت، جامع‌ترين و رايج‌ترين مفهوم در پارادايم رئاليستي است؛ بنابراين نگارنده درصدد كاربست نظريه رئاليسم ساختاري كنت والتز و يكي از بحث‌هاي اصلي آن يعني توزيع قدرت يا قطبيت، براي تحليل بي‌ثباتي و منازعه در غرب آسيا پس از ساختار دوقطبي دوره‌ جنگ سرد است. براساس نظرات كنت والتز در بحث توزيع قدرت و قطبيت، ساختار دوقطبي دوره‌ جنگ سرد، تا حدودي سيستم باثبات و صلح‌آميزي را به ارمغان آورد؛ اما با پايان جنگ سرد و ساختار دوقطبي، غرب آسيا وارد موجي از منازعات متعدد اعم از منازعات بين دولتي، منازعات بين‌هويتي و منازعات ميان دولت‌ها و گروه‌هاي غيردولتي شد؛ ازاين‌رو سؤال اصلي اين است كه ساختار سيستم بين‌الملل چه تأثيري بر تشديد منازعات در منطقه‌ي غرب آسيا داشته است؟ نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه ابهام در قطب‌بندي ساختار سيستم بين‌الملل، عامل اصلي در شكل‌گيري بي‌ثباتي و منازعه در غرب آسيا است. در اين مقاله روش پژوهش توصيفي ـ تحليلي و ابزار گردآوري داده‌ها كيفي است.