مسئوليت كيفري ناشي از « فعاليت مجرمانه مشترك » در قبال اسراي جنگي ايراني در عراق

حقوق اسراي جنگي در حوزه حقوق بشردوستانه جاي ميگيرد كه نقض آن جنايت جنگي بوده و موجبات مسئوليت كيفري مرتكب را فراهم مي آورد. در هدف، گذر از مسئوليت كيفري فردي « فعاليت مجرمانه مشترك » بررسي نظريه به مسئوليت كيفري جمعي است. رسيدگيهاي محاكم بين المللي به ويژه ديوان كيفري بين المللي براي يوگسلاوي سابق به اين عقيده رهنمون يافت كه نهادهاي سنتي مانند شركت و معاونت در جرم، درباره جرايم جنگي، جنايت عليه بشريت و نسلكشي، با مسئوليت كيفري فردي مناسبت ندارد، بلكه نهاد مسئوليت كيفري كاملي را به ارمغان « فعاليت مجرمانه مشترك » نويني همچون آورده است كه در عرصه بين المللي از كارايي بيشتر و مؤثرتري برخوردار است. انديشمندان حقوق كيفري بين المللي از به رسميت شناختن اين عقيده استقبال كرده اند و نگارنده به عنوان يكي از اسراي جنگي ايراني در عراق به اين نظريه اعتقاد راسخ يافته است.