كليدواژه :
مه نورديك , جو ايمني , حوادث شغلي , درك ريسك
چكيده فارسي :
مقدمه: جو ايمني و درك ريسك دو فاكتور بسيار مهم در مطالعات ايمني هستند كه با بررسي و تحليل آن‌ها ميتوان نتايج مناسبي از وضعيت ايمني كاركنان به دست آورد. اين مطالعه توصيفي ـ مقطعي در سال 1399 به‌صورت تصادفي بر روي 388 نفر از كاركنان بخش‌هاي مختلف پروژه شركت انديشمندان جنوب در شهر اهواز انجام شد.
روش بررسي: جهت ارزيابي جو ايمني از پرسشنامه جو ايمني نورديك (NOSACQ-50) و براي بررسي درك ريسك از پرسشنامه درك ريسك فلين و از روش ليكرت براي سنجش جو ايمني و ارزيابي درك ريسك استفاده شد. قبل از توزيع پرسشنامه براي كاركنان يك كلاس آموزشي كوتاه در خصوص نحوه تكميل پرسشنامه توسط پژوهشگر برگزار شد و بعد از توزيع پرسشنامه براي تكميل آن توسط كاركنان 45 دقيقه زمان جهت پاسخگويي در نظر گرفته شد و سپس پرسشنامه‌ها جمع‌آوري گرديد. جهت تجزيه‌وتحليل داده‌ها از نرم‌افزار SPPS 24 و براي تعيين اختلاف بين متغيرهاي مورد مطالعه از آناليز واريانس يك‌طرفه (One-Way ANOVA) استفاده شد.
يافته‌ها: در اين پژوهش ميانگين وزن و قد افراد مورد مطالعه به ترتيب 18/45±81/57 كيلوگرم و 24/68±176/32 سانتيمتر به دست آمد. در ميان كاركنان 43/81 درصد مدرك تحصيلي ديپلم، 37/37 درصد 30 تا 40 سال سن و 76/03 درصد 1 تا 10 سال سابقه كار داشتند و 80/67 درصد كارگر بودند. ميانگين امتيازات ابعاد مختلف جو ايمني بر اساس سن، سابقه كار و سطح تحصيلات نشان داد كه ميانگين تعهد ايمني كاركنان براي سن، سابقه كار و سطح تحصيلات به ترتيب 0/76، 0/98 و 0/76 بود. در اين تحقيق 14 ريسك محل كار در نظر گرفته شد كه ريسك برق‌گرفتگي و كمردرد و حركات تكراري توسط كاركنان امتياز 1 (خطر بسيار كم) نداشت. همچنين ريسك‌هاي برخورد با سطح داغ و سقوط قطعات بر روي پا توسط كاركنان امتياز 5 (بسيار خطرناك) را نداشتند.
نتيجه‌گيري: نتايج ميانگين امتيازات كاركنان بر اساس پرسشنامه جو ايمني در ابعاد مورد مطالعه نشان داد، جو ايمني در بين كاركنان مشاغل خدماتي مورد مطالعه نسبتاً ضعيف مي‌باشد؛ بنابراين بايد جهت كاهش خطرات احتمالي موجود در مشاغل خدماتي و كاهش حوادث با برنامه‌ريزي مناسب و مدون مسائل ايمني و بهداشت آموزش داده شود و با روش‌هاي نوين و فناوري‌هاي جديد فرهنگ ايمني كاركنان افزايش يايد. در خصوص درك ريسك ميتوان چنين استنباط كرد كه برخي ريسك‌ها توسط كاركنان قابل لمس نبوده و توسط افراد مشاهده نشده‌اند و با توجه به اين مطلب كاركنان به اين ريسك‌هاي خطرناك امتياز پاييني دادند.
چكيده لاتين :
Introduction: Safety climate and risk perception are two very important factors in safety studies that by examining and analyzing them, appropriate results can be obtained from the safety status of employees. This descriptive cross-sectional study was conducted randomly in 2020 on 388 employees of different departments of Andishmandan Jonoob Company project in Ahvaz.
Methods: The Nordic Safety Atmosphere Questionnaire (NOSACQ-50) was used to assess the safety climate, the Flynn risk perception questionnaire was used to assess the risk perception, and the Likert method was used to assess the safety climate and risk perception assessment. Before distributing the questionnaire to the employees, a short educational class was held by the researcher on how to complete the questionnaire, and after distributing the questionnaire, the employees took 45 min to complete the questionnaire, and then the questionnaires were collected. To analyze the data, SPPS 24 software was used and to determine the differences between the studied variables, one-way analysis of variance (One-Way ANOVA) was utilized.
Findings: In this study, the mean weight and height of the subjects were 81.57±18.45 kg and 176.32±24.68 cm, respectively. Among the employees, 43.81% had a diploma, 37.37% aged 30 to 40 years, 76.03% had 1 to 10 years of work experience, and 80.67% were workers. The mean scores of different dimensions of safety climate based on age, work experience, and education level showed that the mean safety commitment of employees for age, work experience, and education level were 0.76, 0.98, and 0.76, respectively. In this study, 14 workplace risks were considered that the risk of electric shock, back pain, and repetitive movements by employees did not have a score of 1 (very low risk). The risks of hitting the hot surface and falling objects on the foot by the employees did not have a score of 5 (high risk).
Conclusion: The results of the mean scores of employees based on the safety climate questionnaire in the studied dimensions showed that the safety climate among the employees of the studied service jobs is relatively weak. Therefore, in order to reduce the potential risks in service jobs and reduce accidents, safety and health issues should be trained with proper and codified planning, and the safety culture of employees should be increased with new methods and new technologies. Regarding the perception of risk, it can be concluded that some risks were not felt by employees and were not observed by individuals; therefore, employees gave a low score to these risks.
