ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻓﻘﻬﯽ و ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺣﻖ زوج ﺑﺮ ﻃﻼق و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﻘﺎط آن

Jurisprudential and Legal Explanation of the Husband’s Right to Divorce and the Potential Waiver of that1

هدف پژوهش حاضر بررسي فقهي و حقوقي حق زوج بر طلاق و قابليت اسقاط آن است. روش پژوهش توصيفي- تحليلي بوده و نتايج نشان داد اسلام با تدبيري كه در امر طلاق انديشيده، سعي در كاهش آن داشته است و همواره به دنبال تحكيم نظام خانواده بوده است. با اين وجود، در برخي شرايط متاركه و جدايي زوجين از يكديگر، تنها راه خاتمه دادن به ناسازگاري‌ها و پيامدهاي ناشي از اختلافات ناعلاج زوجين مي‌باشد. راه طلاق نبايد به طور مطلق بسته باشد، بلكه در جايي كه امكان ادامه زندگي نيست، نبايد به زور قانون، زن و مرد را در كنار هم نگاه داشت. طبيعت و روانشناسي زن و مرد اقتضاء مي‌كند كه حق طلاق به طور عادي و طبيعي در اختيار مرد باشد و اين امر، تبعيضي بين زن و مرد نيست، هرچند در موارد محدودي نيز زن مي‌تواند از دادگاه تقاضاي طلاق نمايد و راه طلاق از ناحيه زن نيز بسته نيست. اسقاط حق طلاق مرد، به دليل مغايرت با كتاب خدا، سنّت و قانون، باطل و از نظر قانوني بلااثر خواهد بود، اما شرط اعطاي وكالت به زوجه در طلاق، منافاتي با اصل حق زوج نداشته و صحيح مي‌باشد.

Abstract The purpose of the present study is jurisprudential and juridical explanation of the husband’s right to divorce and the potential waiver of that. The method of study is descriptive-analytic and the results showed that in some circumstances, divorce and separation of the couples from each other is the only way to terminate family conflicts and the consequences of irremediable disputes between them. The way of divorce should not be absolutely closed, but rather, when it is not possible to continue life, husband and wife should not be coerced into living together by the force of law. The nature and psychology of man and woman implies that the right to divorce normally and naturally be delegated to a man and this issue is not a discrimination between a man and a woman; however, in some limited cases, a woman can also file for divorce in the court so the way to divorce is not closed for a woman either. The waiver of the man’s right to divorce is null and legally void due to its contradiction with the Book of God, tradition, and law, however, delegating the right of divorce to the wife is not in contradiction with the husband’s right so it is appropriate.