مقايسه اثربخشي برنامۀ مثبت‌انديشي فردريكسون با برنامۀ تغيير ذهنيت دوئيك بر سبك‌هاي مقابله‌اي دانش‌آموزان تيزهوش مبتلا به اضطراب امتحان

The Comparison of the Effectiveness of Fredrickson’s Positive Thinking with Dweck’s Mindset Program on the Copying Styles of Gifted Students with Test Anxiety

هدف: هدف پژوهش حاضر مقايسۀ اثربخشي برنامۀ مثبت‌انديشي فردريكسون با برنامۀ تغيير ذهنيت دوئيك بر سبك‌هاي مقابله‌اي دانش‌آموزان تيزهوش مبتلا به اضطراب امتحان پايه نهم شهر اصفهان بود.‌ روش: روش اين پژوهش نيمه‌تجربي (آزمايشي) و طرح پژوهش از نوع پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش شامل تمامي دانش‌آموزان دختر تيزهوش پايه نهم شهر اصفهان بود كه در سال تحصيلي 1396-1395 مشغول به تحصيل بودند تعداد آن‌ها 450 نفر بود. در آغاز غربالگري انجام شد و از جامعۀ آماري تعداد 45 دانش‌آموز مضطرب كه براساس پرسشنامه‌ اضطراب امتحان اهواز نمره‌هاي بالاتري كسب كردند‌، ‌انتخاب شدند. سپس به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده به دو گروه آزمايشي (15 نفر در گروه آموزش مثبت‌انديشي فردريكسون و 15 نفر در گروه آموزش برنامه تغيير ذهنيت دوئيك) و 15 نفر در گروه كنترل تقسيم شدند. گروه مثبت‌انديشي فردريكسون 8 جلسه و گروه تغيير ذهنيت دوئيك 8 جلسه آموزش دريافت كردند، درحالي كه گروه كنترل هيچ مداخله‌اي دريافت نكرد. تمامي شركت‌كنندگان پرسشنامه مقابله با استرس را در پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري شش‌ماهه تكميل كردند. براي آزمون فرضيه‌هاي پژوهش از تحليل كوواريانس چندمتغيري استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-22 تجزيه ‌و‌ تحليل شدند. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه دو گروه آزمايشي در ارتباط با سبك مقابله‌اي هيجان‌مدار، مسأله‌مدار و اجتنابي، نسبت به گروه كنترل اثربخش بودند و اين اثربخشي تا دورۀ پيگيري تداوم داشت. نتيجه‌گيري: با به‌كارگيري برنامه‌هاي مثبت‌انديشي و تغيير ذهنيت مي‌توان سبك‌هاي مقابله‌اي دانش‌آموزان تيزهوش را بهبود بخشيد. همچنين هيچ تفاوت معناداري بين اثربخشي برنامه مثبت‌انديشي فردريكسون و تغيير ذهنيت دوئيك در سبك مقابله‌اي دانش‌آموزان تيزهوش مشاهده نشد.

Objective: The present study aimed to compare the effectiveness of Fredrickson’s positive thinking with Dweck’s mindset program on the copying styles of gifted students. Method: This is a quasi-experimental with pretest-posttest with control group. The population of the study consisted of all 450 gifted female students in the ninth-grade of Isfahan City, Iran. After screening the students using the Test Anxiety Inventory (TAI), a sample of 45 students, who obtained higher scores, were selected and then randomly divided into two experimental groups, one for Fredrickson’s positive thinking (n=15) and one for Dweck’s mindset program (n=15) and one control group (n=15). Each of the experimental groups received eight sessions of intervention, while no intervention was given to the control group. All participants completed the Ways of Coping Questionnaire at pre-/post-test. Data were analyzed using the MANCOVA and SPSS-22 software’s. Results: The findings indicated that both of the experimental groups were equally effected in terms of emotion-focused, problem-focused and avoidant coping styles than the control group, and the effects were maintained at follow-up. Conclusion: Using the Dweck’s mindset program and Fredrickson’s positive thinking, we can improve the copying styles of students, which in turn, can increase progress of students. Furthermore, there was no significant difference between the effectiveness of Fredrickson’s positive thinking and Dweck’s mindset program.