بررسي اثربخشي آموزش هوش معنوي مبتني بر آموزه‌هاي تربيت اسلامي بر آخرت نگري و جهت گيري مذهبي دانشجويان

Investigating the effectiveness of teaching spiritual intelligence based on Islamic education teachings on the afterlife and religious orientation of students

هدف: اين پژوهش با هدف بررسي اثربخشي آموزش هوش معنوي مبتني بر آموزه ­هاي تربيت اسلامي بر آخرت نگري و جهت گيري مذهبي دانشجويان دانشگاه فرهنگيان كرمان انجام شد. روش: روش تحقيق نيمه آزمايشي با طرح پيش ­آزمون- پس آزمون گروه كنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمام دانشجويان دانشگاه فرهنگيان كرمان در نيمسال اول تحصيلي 1400-1401 به تعداد 1830 نفر بود. 50 نفر به روش نمونه گيري در دسترس به­ عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمايش (25 نفر) و كنترل (25 نفر) تقسيم شدند. گروه آزمايش تحت آموزش هوش معنوي مبتني بر آموزه ­هاي تربيت اسلامي در 8 جلسه 90 دقيقه­اي قرار گرفتند و گروه كنترل هيچ مداخله ­اي دريافت نكردند. ابزار جمع آوري داده ها پرسشنامه­هاي آخرت نگري ابراهيمي و بهرامي (1390) جهت گيري مذهبي بهرامي (1380) بود. تجزيه و تحليل داده ها با روش آمار توصيفي، تحليل كوواريانس و توسط نرم‌افزار SPSS-22 انجام شد. يافته ­ها: نتايج نشان داد آموزش هوش معنوي مبتني بر آموزه­ هاي تربيت اسلامي به طور معناداري موجب افزايش آخرت نگري و جهت گيري مذهبي دانشجويان شد (001/0> P). ميزان اين تاثير براساس مقدار اندازه اثر بر آخرت نگري 58/0 و بر جهت ­گيري مذهبي 46/0 بود. نتيجه­ گيري: بر اين اســاس ميتوان پيشــنهاد كرد كه در دانشگاه­ها طرحي براي آشنايي اساتيد و دانشجويان با محتواي هوش معنوي مبتني بر آموزه­ هاي اسلامي در نظر گرفته شود تا موضوع تعليم و تربيت اسلامي در آنان دروني شود.

Objective: This research aimed at investigating the effectiveness of teaching spiritual intelligence based on teachings of Islamic education on the afterlife belief and religious orientation of students in Farhangian University of Kerman. Method: The research method was semi-experimental with a pre-test/post-test design of the control group. The research population included all students of Farhangian University of Kerman in the first semester of 2022 academic year, consisting of 1830 subjects. Fifty people were selected as a sample using available sampling method and were divided into two experimental (25 subjects) and control (25 subjects) groups. The experimental group was trained in spiritual intelligence based on the teachings of Islamic education in 8 sessions of 90 minutes, and the control group did not receive any intervention. The data collection tools were Ebrahimi and Bahrami eschatological questionnaire (2011) and Bahrami religious orientation (2008). Data analysis was done using descriptive statistics, analysis of covariance, and SPSS-22 software.Findings: The results showed that teaching spiritual intelligence based on Islamic education teachings significantly increased the afterlife belief and religious orientation of students (P<0.001). The amount of this effect based on the effect size was 0.58 on the afterlife belief and 0.46 on religious orientation. Conclusion: Based on this study, we may suggest that a plan should be considered in universities to familiarize professors and students with the content of spiritual intelligence based on Islamic teachings, so that the Islamic education and training are internalized in them.