پديد آورندگان :
زينالو، مهدي دانشگاه علم و صنعت ايران - دانشكده مديريت، اقتصاد و مهندسي پيشرفت - گروه سياست گذاري عمومي، تهران، ايران , علي احمدي، علي رضا دانشگاه علم و صنعت ايران - دانشكده مديريت، اقتصاد و مهندسي پيشرفت - گروه مديريت، تهران، ايران , نريمان، سعيد شوراي عالي انقلاب فرهنگي - گروه علوم سياسي، تهران، ايران
كليدواژه :
ارزيابي عملكرد , فرا تركيب , كارآمدي , مجلس شوراي اسلامي
چكيده فارسي :
هدف: مجلس مانند هر نهاد ديگري، به ارزيابي نياز دارد تا بتواند كيفيت اثرگذاري خود را ارتقا دهد. اين مقاله بهدنبال ارائه مدلي براي ارزيابي عملكرد مجلس متناسب با شرايط زمينهاي و سياسي نظام جمهوري اسلامي ايران است تا بتوان به‌كمك آن، در طول زمان، ضمن صدكردن روند تغييرات عملكرد مجلس، براي ارتقاي آن نيز تلاش كرد.
روش: در ابتدا با استفاده از روش فراتركيب، منابع موجود در زمينه ارزيابي عملكرد مجلس بررسي شد و مدل جامعي بر اساس ادبيات مطالعه‌شده به‌دست آمد. در ادامه، براي تطبيق مدل با شرايط سياسي كشور، بيش از 60 مصاحبه عميق با افرادي از جمله اعضاي فعلي و سابق هيئت رئيسه و ديگر نمايندگان مجلس، رئيس جمهور اسبق، وزاري اسبق دولت، مديران و كارشناسان مركز پژوهش‌هاي مجلس انجام گرفت و با استفاده از روش تحليل تفسيري ارزيابي شد. معيار تعداد مصاحبه‌ها، رسيدن به نقطه اشباع تئوريك بود.
يافته‌ها: نتيجه پژوهش به معرفي 216 معيار، در قالب 84 موضوع، 26 زيرحوزه و 5 حوزه اصلي براي ارزيابي عملكرد مجلس انجاميد. پس از تطبيق اين مدل با شرايط ايران، معيارها در قالب زيرحوزه‌ها و موضوعها تكميل شد و در ذيل پنج حوزه «جايگاه محوري مجلس در كشور»، «انتخابات و شرايط نمايندگي»، «كاركرد و فرايند كاري مجلس»، «ساختار داخلي و زيرساخت مجلس» و «ارزشهاي مجلس» ارائه شدند.
نتيجه‌گيري: تاكنون مدلي براي ارزيابي مجلس ايران وجود نداشته است. اين مقاله با ارائه چنين مدلي، حداقلي‌ترين زمينه لازم، يعني تهيه ابزاري براي ارزيابي نظام‌مند مجلس را پديد آورده است. استفاده از اين مدل و پياده‌سازي آن، به شناسايي ضعفهاي مجلس منجر شده و مقدمه‌اي در جهت اصلاح عملكرد اين نهاد مهم در كشور است.
چكيده لاتين :
Objective: The Parliament, like any other institution, is required to be evaluated to improve the quality of its effectiveness. This article seeks to provide a model for assessing the performance of the Iranian parliament considering the contextual condition and political context of the country. The designed model is expected to facilitate monitoring the ongoing changes in the performance of the Iranian body over time and to improve its functionality.
Methods: At first, using the meta-synthesis method, the available data about the performance evaluation of the parliament were studied. Then, based on the available literature, a comprehensive model was developed. In order to adapt the model to the contextual condition and political context of the country, more than 60 in-depth and semi-structured interviews were conducted with the time and former members of the presiding board and other MPs, including the former President, ex-Cabinet ministers, as well as the managers and experts of the Parliamentary Research Center.
Results: The result of the research was presented via a set of standards or criteria including 216 criteria in the form of 84 topics, 26 sub-areas, and 5 main areas to evaluate the performance of the parliament. By adjusting this model to the situation in Iran, the criteria were completed and classified into sub-areas and topics. The criteria were put forward in the following five areas: "pivotal role of the parliament in the country", "elections and conditions of becoming an MP", "functions and work process of the parliament", "Parliament’s internal structure and its infrastructure" and "Parliamentary values". In order to use this model, the opinion of experts in the field had to be collected and the time situation in each of the sub-areas or topics had to be determined. Due to the large number of criteria introduced, questionnaires could not be developed based on them. By aggregating opinions and analyzing them, the time situation of the parliament in each of the areas was determined and a clear evaluation of the performance of the parliament was carried out.
Conclusion: To date, no model has been provided for evaluating the Iranian parliament. By presenting such a model, this article created the minimum necessary standard for the systematic evaluation of the body in different periods. It is expected that implementing the model could improve the performance of this important institution in the country.
