خوانش تاريخي گفتماني حديث سلسله الذهب

Historical-discourse reading of the Hadith of the Golden Dynasty

«سلسله الذهب» مهمترين و مشهورترين سخن هشتمين امام شيعه است؛ جمله اي كه به سال 200 هجري در نيشابور، به درخواست جمع زيادي از غير شيعيان به ويژه اصحاب حديث، صادر شد. بواسطه بازتاب روايت در منابع شيعه و اهل سنت، سلسله الذهب بسيار محل بحث و گفتگو بوده است. مروري بر پژوهش هاي بسياري كه درباره اين حديث سامان يافته، نشان مي دهد برداشت هاي ايديولوژيكي همچون توحيد و امامت بيش از همه مورد توجه و تاكيد بوده است. نوشتار حاضر مي كوشد به روش تحليل تاريخي و با نظرداشت شرايط گفتماني و تاكيد بر هرمنوتيك قصدگراي مولف محور، هدف و قصد امام رضا (ع) را از انتخاب و بازگفت اين حديث تبيين نمايد. نتايج تحقيق نشان مي دهد اين گزينش كاملا هدفمند بوده است تا مسلمانان و فراتر از آن اديان توحيدي را به همگرايي دعوت كرده، از آنان بخواهد از تكفير همديگر دست بشويند. تتمه حديث در روايات شيعي كه بر شرط امامت تكيه كرده نيز در پي ايفاي اين مقصود است كه براي دستيابي به مراتب والاي توحيد بايد به معارف اهل بيت عليهم السلام چنگ زد.

The "Golden Chain" is the most important and famous speech of the eighth Shiite Imam; The sentence was issued in 200 AH in Neishabour, at the request of a large number of non-Shiites, especially the companions of hadith. Due to the reflection of the narration in Shiite and Sunni sources, the Golden Dynasty has been much debated. A review of the many researches that have been organized on this hadith shows that ideological concepts such as monotheism and Imamate have been the most emphasized. The present article tries to explain the purpose and intention of Imam Reza (as) from the selection and retelling of this hadith by the method of historical analysis and considering the discourse conditions and emphasizing the author-oriented hermeneutics. The results of the research show that this choice was completely purposeful in order to invite Muslims and beyond the monotheistic religions to converge and ask them to stop excommunicating each other. In order to prove this hypothesis, we showed that the completion of the hadith in Shiite narrations that rely on the condition of Imamate is different from the first part in terms of narrator and purpose.