تحليل و ارزيابي اشكالات معاصر غربي بر ادله كريگ در صغراي برهان حدوث

برهان حدوث يكي از براهين اثبات وجود هستي‌بخش است كه بيشتر مورد استفاده اهل كلام بوده و در غرب به برهان جهان‌شناسي موسوم است. اهل كلام عموماً به خاطر اعتقاد به حدوث عالم حامي اين برهان و حكما عمدتاً منكر برهان حدوث‌اند، زيرا كه منكر صغرايش، يعني حدوث عالم‌اند و عالم را قديم مي دانند. پرچمدار حمايت از اين برهان و حدوث عالم در فلسفه معاصر غربي ويليام كريگ است كه براي آن دلايل فلسفي و طبيعي مطرح كرده و استدلالات نويني را آورده است و در مقابل، منكريني دارد كه عمده‌ترين اشكالات در انديشه ماتسون، ديور، اسميت و راسل مطرح شده و دلايل منكرين ديگر به استدلالات انديشمندان مذكور برمي‌گردد. بنابراين، در نقد انديشۀ كريگ به ديدگاه اين دانشمندان پرداخته شده است و اشكالات، ناظر به بحث‌هاي تسلسل در علل، مكتب تحصلي (پوزيتويسم) و حدوث و قدم عالم است. اين پژوهش با روش تحليلي انتقادي به بررسي مهم‌ترين اشكالات وارده بر صغراي برهان حدوث از سوي فيلسوفان غربي نشان داده است كه ادلۀ آنان براي اثبات مدعايشان كافي نيست. هرچند به نظر مي‌رسد استدلالات كريگ براي حدوث عالم نيز يقيني نيست و بيشتر از فرضيه‌هاي غيرقطعي استفاده كرده است، اما توجه به مجموعه دلايل او و نيز بهره‌گيري از ادلۀ مختلفي همچون استدلال‌هاي انديشمندان اسلامي مي‌تواند به صورت انباشتي، نظريۀ حدوث را نسبت به انگاره‌هاي رقيب، موجه كند.