بررسي تطبيقي مقاصد نظام خانواده در آراء انديشمندان دانش مقاصد‌الشريعه

رويكرد نظري مقاصد‌الشريعه ازجمله نگرش‌هاي موجود در فلسفه فقه و حقوق اسلامي است كه با تكيه بر انديشه غايت‌مداري احكام شريعت، سازوكار روش‌مداري را در پردازش نظام‌مند احكام شرع ارائه مي‌دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسي تطبيقي انديشه علماي اين دانش نظري، به‌شيوه توصيفي- اسنادي انجام شد و ضمن ارائه گزارشي از غايات و مقاصد شريعت در حوزه خانواده، تحولات آن را نيز بررسي نمود. بدين منظور كليه آثار علمي مكتوب در توصيف و تطبيق آراء متفكران برجسته متقدم و متأخر مقاصدي درباره مقاصد نظام خانواده مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بيشتر تحولات انديشه‌هاي اين متفكران در پنج‌محور طبقه‌بندي مي‌شود كه عبارتند از: توسعه انديشه مقاصدي از مقوله محدود نكاح به موضوع وسيع نظام خانواده؛ تأكيد بر حمايت و پشتيباني مقاصد ذاتي خانواده از مقاصد كلان شريعت؛ عنايت فزاينده به انتظام‌بخشي احكام متفرق خانواده ذيل نظام مقاصد مربوط به آن؛ عبور از چهارچوب نظري صِرف و تلاش براي فعال‌سازي، به كارگيري و تطبيق مقاصد خانواده بر احكام ناظر به آن؛ توجه به مسئوليت اجتماعي خانواده و انضمام مقاصد اجتماعي به اهداف اين نهاد.