ديگري و هراس اخلاقي؛ بازتوليد بيگانه‌ستيزي و بيگانه هراسي در گفتمان خبري سيماي جمهوري اسلامي ايران

رسانه‌ها با بازنمايي «ديگريِ» بيگانه نقش مهمي در برساختن هويت‌هاي سياسي و اجتماعي ايفا مي‌كنند. در اين مقاله كوشيده‌ايم تا نمود بيگانه هراسي و بيگانه‌ستيزي را در گفتمان خبري سيماي جمهوري اسلامي ايران مورد واكاوي قرار دهيم. به اين منظور آمريكا به‌عنوان بيگانه يا «ديگري» مهم انتخاب و بازنمايي سياست‌هاي اين كشور را در گفتمان خبري سيماي جمهوري اسلامي ايران موردمطالعه قرارداديم. ازآنجاكه بازنمايي «ديگري» در پيوند با «خود» معنا پيدا مي‌كند سؤال اصلي تحقيق چنين طرح مي‌شود؛ سياست‌هاي آمريكا به‌عنوان «بيگانه» يا «ديگري» چگونه بازنمايي شده و از خلال بازنمايي ديگري، هويت «خودي» چگونه تعريف مي‌شود. در اين راستا بخش خبري ساعت 21 شبكه يك سيما به‌عنوان يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي خبري سيما انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. رويكرد نظري تحقيق را پيرامون مباني نظري مفهوم «بازنمايي»، «گفتمان»، «هويت» و نظريه «هراس اخلاقي» سامان داديم. براي پاسخ به مسئله تحقيق نمونه‌ها، بر اساس مدلي تلفيقي از تحليل گفتمان و نشانه‌شناسي موردمطالعه قرار گرفتند. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه گفتمان خبري شبكه يك در بازنمايي سياست‌هاي آمريكا «ديگر هراسي» و «ديگر ستيزي» را بازتوليد و در مقابل بر هويت خودي به‌عنوان هويتي «مبارز»، «انقلابي»، «آگاه» و... تأكيد مي‌كند.