مدل‌سازي خطي تأثير آفات و بيماري‌ها بر روند رشد گياه توت فرنگي در فضاي حالت

گياه توت فرنگي به دليل داشتن منابع غني از ويتامين‏ها و آنتي اكسيدان،‏ ميوه‏اي با ارزش است كه در سراسر جهان نيز رشد مي‏كند ولي توليد آن اغلب توسط آفات مختلف تهديد مي‏شود. از اين‏رو، مديريت آفات بايد به عنوان يكي از مهمترين نكات در كشت و توليد گياه توت فرنگي مورد توجه قرار گيرد. آفت تريپس به عنوان يك آفت گلخانه‏اي مي‏تواند اثرات مخربي در توليد توت فرنگي داشته باشد، با اين‏حال، روش‏هاي زيادي براي مقابله با آن‏ وجود دارد. يكي از بهترين راه‏ها رعايت بهداشت گلخانه و استفاده از سموم شيميايي مناسب است. با اين حال، پيش بيني مراحل رشد گياه به روش هاي معمول براي پيش بيني زمان استفاده از سموم شيميايي غيرممكن است. زمان وقوع هر مرحله‏ي رشد تنها با استفاده از مدل‏هاي شبيه‏سازي و با در نظر گرفتن عوامل موثر در رشد گياه مانند عوامل محيطي، آفات، بيماري‏ها و تغذيه قابل پيش‏بيني است. به همين منظور، نويسندگان در اين مطالعه با در نظر گرفتن تأثير آفات و بيماري‏ها، روند رشد گياهان توت فرنگي را مدل‏سازي مي‏كنند. مشهورترين مكانيزم تجزيه و تحليل فرآيند رشد از نظر رياضي، مدل‏سازي است. از مدل‏ها مي‏توان به عنوان جايگزيني براي تجزيه و تحليل آماري در برداشت محصولات استفاده كرد. مدل‏سازي توان استنتاج رفتار گياه را افزايش مي‏دهد و مي تواند براي ارزيابي آزمايشات مورد استفاده قرار گيرد. براي معرفي يك مدل مطلوب، شناسايي ويژگي‏هاي اساسي روند رشد، مورد نياز است. در اين مطالعه، پويايي رشد توت فرنگي توسط سه متغير حالت (گل، ميوه جوان، ميوه كامل) مدل شده است. در همين حال، واكنش گياه به عوامل محيطي مانند آفات (بطور خاص آفت تريپس) و عوامل مديريت موثر بر محيط و آب و هواي ايجاد شده براي رشد گياه مورد بررسي قرار مي‏گيرد. مدل پيشنهادي با داشتن روابط ساده كه در برگيرنده مفهوم كلي رشد است داراي كارآيي لازم در پيش‏بيني رشد گياه است و همچنين ابزاري مفيد به فايده براي تجزيه و تحليل عوامل رشد گياه است. همچنين مي‏توان به محققان، پژوهشگران و توليدكنندگان كمك كرد تا توانايي پيش‏بيني ميزان و نحوه رشد گياه، متاثر از تغيير تعداد آفات را داشته باشند. علاوه بر اين، ميزان بيماري و خسارت آفات براي نرخ‏هاي مختلف در مراحل رشد را نشان داده تا با پيش‏بيني آن بتوان ميزان خسارت ناشي از آفات را با هزينه‏هاي كم و راه حل‏هاي عملي كاهش داده و آن‏ها را به مرحله اجرا درآورد. طبق نتايج به دست آمده در اين مطالعه، از آنجا كه عدم كنترل آفات باعث مي‏شود از هر ده ميوه سالم فقط چهار ميوه به مرحله رشد كامل برسند، كنترل و دفع آفات ضروري است. با استفاده از مدل پيشنهادي صاحبان گلخانه‏ها و توليدكنندگان مي‏توانند در عرض چند ثانيه چندين فصل رشد را شبيه‏سازي كرده و با در نظر گرفتن اطلاعات زيست محيطي منطقه مورد مطالعه و نرخ‏هاي موثر در روند رشد گياه، ميزان برداشت و از بين رفتن محصول خود را پيش‏بيني كنند.