تحليل حمله روسيه به اوكراين از منظر امنيت انرژي ايران

حمله روسيه به اوكراين و احتمال تداوم آن در آينده، نظم جديدي در بازار جهاني انرژي ايجاد كرده كه يكي از مهم‌ترين آثار آن، رشد سريع قيمت‌ انرژي (ازجمله نفت و گاز) در جهان است. به نظر مي‌رسد روند بالا بودن قيمت‌هاي انرژي همچنان ادامه خواهد داشت. با شروع جنگ اوكراين، روسيه براي كاهش آثار تحريم‌هاي اتحاديه اروپا، تمركزش را بر فروش نفت به هند و چين كه مقاصد اصلي صادرات نفت كشورمان هستند و ارائه تخفيف‌هاي شايان توجه قرار داده است. روند تخفيف نفت خام روسيه و مشخصات نفت صادراتي اين كشور كه نزديك به نفت صادراتي ايران است، زنگ خطر جدي براي صادرات نفت ايران به‌ويژه در بازار چين است كه كاهش فروش نفت كشورمان در چند ماه اخير از پيامدهاي آن است. از منظر صادرات گاز، تغيير مسير صادراتي روسيه از اروپا به آسيا در ميان‌مدت اجتناب‌ناپذير است، اما با ادامه ناترازي گاز در ايران و قطع مكرر صادرات، اين تغيير استراتژي روسيه به قيمت تصاحب بازارهاي فعلي صادرات ايران (تركيه و عراق) تمام مي‌شود. در اين راستا، 1) به‌كارگيري ديپلماسي فعال انرژي براي حفظ مشتريان راهبردي نفتي ازجمله چين و هند، 2) استفاده از تهاتر كالا بين ايران و روسيه با توجه به شرايط و مقتضيات كنوني و 3) توجه به نظم جديد بازار گاز و برنامه‌ريزي براي توليد و صادرات ال‌ان‌جي در ميان‌مدت توصيه مي‌شود.